Miniflebektomia

Miniflebektomia, zwana też flebektomią Mullera lub flebektomią ambulatoryjną (AP, ambulatory phlebectomy), to technika chirurgiczna opracowana, a następnie udoskonalona przez doktora Roberta Mullera. Wkrótce jednak ten szwajcarski flebolog i dermatolog odkrył, że podobny zabieg przeprowadził już wcześniej rzymski uczony, Aulus Cornelius Celsus (ok. 53 p.n.e. – 7 n.e.), który procedurę opisał w swoim dziele De medicina. Na jego cześć Muller nazwał zabieg flebektomią Celsusa i w 1967 r. przedstawił go Francuskiemu Towarzystwu Flebologicznemu, a rok później zaprezentował na Międzynarodowym Kongresie Flebologii.

Na czym polega miniflebektomia?

Miniflebektomia to zabieg polegający na usunięciu lub awulsji („oderwaniu”) żylaków przez wykonanie niewielkich nacięć, z użyciem haczyków i innych instrumentów chirurgicznych. To procedura stosunkowo małoinwazyjna, bezpieczna, o udowodnionej skuteczności, która umożliwia uzyskanie dobrych efektów estetycznych. Miniflebektomia ma na celu usunięcie zmienionych żylakowato pni żylnych, żył przeszywających, a także drobnych żylaków siatkowatych. Zwykle przeprowadza się ją w znieczuleniu miejscowym w warunkach ambulatoryjnych.

Procedurę można wykonywać jako samodzielny zabieg leczenia żylaków, ale najczęściej stosowana jest jako leczenie uzupełniające stripping lub wewnątrzżylną ablację głównego pnia żylnego; jako uzupełnienie laseroterapii (laserowe usuwanie żylaków) lub ablacji parą wodną (usuwanie żylaków parą wodną). Flebektomię ambulatoryjną można łączyć też ze skleroterapią. Skleroterapia wykonana przed flebektomią umożliwia redukcję lub usunięcie teleangiektazji wzdłuż przebiegu żyły.

Wskazania do miniflebektomii

Miniflebektomię najczęściej wykonuje się u pacjentów z przewlekłą niewydolnością żylną, którzy nie wymagają hospitalizacji. Technikę chirurgiczną można stosować w leczeniu niemal wszystkich żylaków, jeśli żyły głębokie są drożne, a ujścia żył odpiszczelowych wydolne. Zabieg można przeprowadzać u pacjentów starszych, a także wykorzystywać w celu leczenia żylaków trudno dostępnych przy innych metodach terapeutycznych.

Najczęstszymi wskazaniami do wykonania flebektomii metodą Mullera są:

• żylaki głównych pni żylnych – z wyjątkiem żylaków, które powstały w wyniku niewydolności ich ujścia;
• żylaki dodatkowych pni żylnych;
• żylaki siatkowate;
• żylaki na grzbiecie stopy.

Decyzję o leczeniu można podjąć po dokładnej ocenie wydolności układu żylnego.

Jak przygotować się do zabiegu?

W czasie wizyty kwalifikującej pacjenta do zabiegu lekarz zbiera wywiad i przeprowadza badanie fizykalne w celu wykluczenia ewentualnych przeciwwskazań do miniflebektomii. Wykonywane jest również badanie ultrasonograficzne – USG Doppler kończyn dolnych, na podstawie którego chirurg może dokładnie ocenić stan naczyń żylnych i wydolność zastawek, zwłaszcza w ujściach żył odpiszczelowych.

Przed zabiegiem zaleca się zgolenie owłosienia lub depilację.

Przebieg procedury

Miniflebektomia wykonywana jest w warunkach aseptycznych, bez premedykacji.

Lekarz zaznacza przebieg żylaków za pomocą specjalnego sterylnego markera chirurgicznego. Po zdezynfekowaniu kończyny, podawany jest środek znieczulający.

Po wstrzyknięciu środka znieczulającego do tkanek okołożylnych wykonuje się mikronacięcie lub nakłucie skóry – najczęściej pionowo, ale jeśli zabieg obejmuje kolana lub kostki, nacięcia wykonywane są wzdłuż linii skórnych. Przez nacięcie wprowadzany jest specjalny haczyk, który umożliwia uchwycenie zewnętrznej warstwy żyły lub otaczającej tkanki łącznej. Choć nacięcie skóry jest bardzo małe, chirurg może stosunkowo swobodnie manipulować haczykiem i wyciągnąć żyłę. Żyłę wydobywa się przy użyciu kleszczyków chirurgicznych, a następnie przecina małymi nożyczkami. Chirurg przechodzi do następnego cięcia, by usunąć kolejny żylak. Cięcia wykonywane są w odpowiednich odstępach, zależnie od rozmiarów żylaka i warunków miejscowych.

Zwykle żyły usuwa się przez łagodne pociąganie, czasem przez nawijanie na kleszczyki (do rozerwania). Niewielkie nacięcia skóry nie wymagają zakładania szwów. Po zakończeniu procedury zakładany jest jałowy opatrunek, odpowiednio stabilizowany, na który nakłada się bandaż elastyczny od podstawy palców stopy do uda (ucisk zmniejsza się stopniowo w kierunku uda).

Bezpośrednio po zabiegu pacjent powinien chodzić. Nie jest konieczna przerwa w pracy czy normalnej aktywności. W dniu zabiegu niewskazane jest prowadzenie samochodu; zaleca się powrót do domu pod opieką osoby towarzyszącej.

Efekty

Flebektomia ambulatoryjna jest metodą skuteczną i bezpieczną, niewymagającą znieczulenia ogólnego i długiej rekonwalescencji. Pacjent jest uruchamiany bezpośrednio po zabiegu i nie wymaga zwolnienia z pracy. Miniflebektomia pozwala uniknąć blizn i powikłań związanych z leczeniem operacyjnym. Ból pozabiegowy nie jest nasilony, ale (gdy to konieczne) lekarz może przepisać odpowiednie leki przeciwbólowe. Po zabiegu należy stosować kompresjoterapię – według wskazań lekarza.

Miniflebektomia wiąże się w wykonywaniem bardzo małych nacięć, które nie wymagają szycia. Umożliwia to uzyskanie dobrych efektów estetycznych oraz oszczędzenie układu limfatycznego kończyny. Technika Mullera pozwala usuwać wybiórczo tylko zmienione naczynia żylne i pozostawiać wiele naczyń zdrowych. Żylaki są usuwane w sposób trwały, a sam zabieg nie powoduje martwicy ani trwałych przebarwień skóry. Ewentualne (przejściowe) przebarwienia w przebiegu usuniętej żyły i pozostałości po krwiakach ustępują po kilku tygodniach.

Wyniki leczenia są trwałe. Nawroty nie występują, jeśli żyłę usunięto w całości. Należy mieć jednak świadomość, że nowe żylaki mogą powstać w efekcie rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej kończyn dolnych.

Przeciwwskazania do miniflebektomii

Bezwzględne przeciwwskazanie do wykonania miniflebektomii stanowią: niewydolność ujścia żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej, a także schorzenia żył głębokich.

Przeciwwskazania względne obejmują:

• alergię na środki znieczulenia miejscowego,
• zakażenia i wypryski skórne,
• ciążę i połóg,
• ograniczenia w chodzeniu,
• zaburzenia krzepnięcia,
• stany obniżenia odporności.

Lekarze wykonujący zabieg

Zabiegi leczenia żylaków przeprowadzane są przez następujących specjalistów (chirurgów, flebologów):

Wrocław

• dr n. med. Wojciech Rybak
• prof. n. med. Zbigniew Rybak
• dr n. med. Maciej Antkiewicz
• lek. med. Tomasz Siewniak

Warszawa

• dr n. med. Michał Kowalczewski
• dr n. med. Mariusz Kozak
• lek. med. Emil Michalski

Zachęcamy do zapoznania się również z następującymi materiałami:

• Usuwanie żylaków – metody i rekonwalescencja
• Skleroterapia żylaków – na czym polega, jak działa i jakie przynosi efekty
• Pajączki na nogach – przyczyny, objawy, leczenie
• Skleroterapia piankowa i płynowa – na czym polega i ile kosztuje?
• Żylaki nóg – objawy, przyczyny, leczenie
• Jak wygląda badanie USG Doppler?
• Laserowe leczenie żylaków – jak wygląda?
• Obrzęki nóg – dlaczego nogi puchną?
• Hybrydowe leczenie żylaków
• Ból żylaków kończyn dolnych – jak bolą żylaki?
• Żylaki na stopach – objawy, przyczyny, leczenie