Trądzik pospolity

Trądzik pospolity należy do jednej z najczęściej występujących chorób dermatologicznych. Przeważnie dotyczy osób wieku młodzieńczego, choć coraz częściej borykają się z nim także osoby w wieku dojrzałym. Charakteryzuje się nawrotowym charakterem zmian związanych głównie z nadmierną produkcją łoju. Dotyczy zarówno płci męskiej jak i żeńskiej, przy czym płeć męska przechodzi zazwyczaj cięższe postacie. Dane donoszą, że problem dotyczy nawet do 95% ludzi w okresie pomiędzy 16. a 19. rokiem życia. Postać łagodna – występująca najczęściej obejmuje około 85% przypadków, postać ciężka to około 15% zachorowań.

Przyczyny trądziku

Na powstawanie trądziku mają wpływ różne czynniki. Najbardziej podstawowym jest łojotok spowodowany nadaktywnością gruczołów łojowych. Problem zauważalny jest w miejscach charakteryzujących się dużą liczbą gruczołów łojowych – tj. w „strefie T” – czoło, nos, broda, dodatkowo predysponowany jest dekolt oraz okolica międzyłopatkowa. Na ilość wydzielanego sebum mają wpływ czynniki hormonalne, jak również predyspozycje genetyczne. Wśród hormonów nasilających łojotok należy zwrócić szczególną uwagę na androgeny – męskie hormony płciowe, progesteron oraz prolaktynę. Stres nasila działanie hormonów, przez co w sytuacjach obciążenia psychicznego dochodzi do nasilenia łojotoku i pogorszenia się stanu skóry.

Niewystarczająca suplementacja witamin A, E, B, PP oraz C także wzmaga łojotok.
Kolejnym czynnikiem predysponującym do powstania trądziku jest nieprawidłowy proces rogowacenia ujść gruczołów łojowych. Doprowadza do zahamowania procesu złuszczania się korneocytów – komórek warstwy rogowej naskórka i „zaczopowania” przewodu wyprowadzającego gruczołu łojowego. W ten sposób powstaje zaskórnik, który stanowi początek pozostałych zmian skórnych obecnych w przebiegu trądziku. W prawidłowym procesie keratynizacji ważną rolę odgrywa witamina A. Przy jej niedoborze, rogowacenie znacznie się nasila.

Innym czynnikiem odgrywającym rolę w powstawaniu trądziku jest obecność tlenowych ziarenkowców w części powierzchownej gruczołów oraz Propionibacterium acnes w głębszych strukturach gruczołów łojowych. Niedobór nienasyconego kwasu linolowego w składzie łoju o działaniu przeciwzapalnym, predysponuje do łatwiejszej kolonizacji gruczołów łojowych przez Propionibacterium acnes. Ich obecność przyczynia się do powstawania stanu zapalnego dookoła gruczołu i mieszka włosowego. Pojawiają się zmiany skórne w postaci krost, guzów i cyst.

W bardziej zaawansowanych rodzajach trądziku obecne są także bakterie z rodzaju gronkowców (w tym gronkowiec złocisty) oraz drożdżaki lipofilne.

Objawy trądziku

Pierwszym objawem, po którym można podejrzewać początek trądziku, jest obecność zaskórników w skórze. Mogą występować w postaci zaskórników otwartych o drożnych ujściach gruczołów łojowych. Jest to postać o ciemnym zabarwieniu, które wynika z utlenienia zawartości gruczołu poprzez kontakt z powietrzem. Potocznie nazywane są wągrami.

Drugą postacią są zaskórniki zamknięte o niedrożnych ujściach gruczołów łojowych. Są to mało zauważalne, drobne, wypukłe punkty o lekko żółtawej barwie. Najczęściej problem lokalizuje się na twarzy, lecz może obejmować również ramiona, dekolt i plecy, czyli miejsca o największej ilości gruczołów łojowych.

Kolejnym objawem świadczącym o obecności trądziku są grudki i krostki, które dominują w stadium chorobowym o średnim nasileniu. Przyjmują obraz czerwonych, wypukłych zmian i są wynikiem stanu zapalnego toczonego wokół gruczołów łojowych.

Najbardziej problematycznym objawem, występującym w ciężkich postaciach trądziku są guzki wypełnione ropą. Mają barwę sino-czerwoną i sięgają do skóry właściwej. Zazwyczaj tak głębokie zmiany pozostawiają na skórze nieestetycznie wyglądające, trwałe blizny.

Wszystkim powyższym objawom bardzo często współtowarzyszy błyszcząca skóra, świadcząca o wzmożonym łojotoku. Gołym okiem widoczne są także poszerzone ujścia mieszków włosowych.

Rodzaje trądziku

W zależności od stopnia zaawansowania problemu trądziku, rodzaju wykwitów oraz przyczyn występowania, wyróżnia się różne rodzaje choroby.

Wśród postaci łagodnych wyróżniane są:

• Trądzik zaskórnikowy, niezapalny (Acne comedonica) – zmiany obejmują głównie twarz – czoło i policzki. Obecne są liczne zaskórniki – zarówno otwarte, jak i zamknięte.
• Trądzik grudkowy (Acne papulosa) – zmiany przybierają postać grudek, którym najczęściej współtowarzyszą zaskórniki oraz krosty.
• Trądzik grudkowo – krostkowy, zapalny (Acne papulo- pustulosa) – należy do najczęściej spotykanego rodzaju trądziku. Zmiany obejmują twarz, plecy, ramiona oraz klatkę piersiową. Obecne są zmiany zapalne w postaci grudek i krost.

Do postaci ciężkich należą:

• Trądzik ropowiczy, guzkowo- cystowy, guzkowy (Acne nodulocystic) – zmiany przybierają postać zaskórników, guzków i guzów, które przebijając się na zewnątrz tworzą kanały i przetoki. Z wnętrza wydobywa się ropna, krwista lub krwisto-ropna wydzielina. Częstym następstwem tego rodzaju trądziku jest obecność blizn zanikowych i keloidowych.
• Trądzik skupiony (Acne conglobata) – problem występuje pod postacią torbieli i ropni, które gojąc się doprowadzają do wytworzenia się blizn przerosłych i zanikowych. Ta postać trądziku częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet.
• Trądzik bliznowcowy (Acne keloidea) – postać, której następstwem jest wytworzenie blizn przerosłych.
• Trądzik piorunujący (Acne fulminans) – postać o ostrym przebiegu wraz ze współtowarzyszącymi objawami ogólnymi: złym samopoczuciem, gorączką, leukocytozą, utratą masy ciała oraz bólami stawowo- mięśniowymi. Zazwyczaj ten rodzaj choroby rozpoczyna się nagle i dotyczy chłopców w wieku 13-16 lat dotkniętych problemem trądziku pospolitego. Zmiany przyjmują postać skupionych ropni i rozprzestrzeniają się bardzo szybko.

Pozostałe rodzaje trądziku to:

• Trądzik wieku dorosłego – zmiany zapalne lokalizują się głównie na linii żuchwy oraz szyi. Najczęstszym powodem jest nieodpowiednia gospodarka hormonalna.
• Trądzik kosmetyczny (Acne cosmetica) – wywoływany jest poprzez stosowanie kosmetyków, które w swoim składnie obfitują w substancje o działaniu komodogennym. Sprzyja to powstawaniu zaskórników.
• Trądzik polekowy (Acne postmedicamentosa) – zmiany o charakterze grudkowo- krostkowym obejmujące ujścia mieszków włosowych. Wywoływany jest przede wszystkim stosowaniem kortykosteroidów o działaniu miejscowym oraz ogólnym. Czynnikiem sprawnym mogą być także leki takie jak: lit; fenytoina; hydrazyd kwasu nikotynowego, brom, oraz hormony androgenowe.
• Trądzik zawodowy (Acne professionalis) – jest ściśle związany z rodzajem wykonywanego zawodu, w którym dochodzi do częstego kontaktu ze związkami chemicznymi takimi jak: smary olejowe i lotne związki chloru. Problem lokalizuje się głównie w okolicy oczodołów oraz w miejscu ścisłego przylegania ubrań roboczych do skóry – np. na udach, podudziach i kończynach dolnych.
• Trądzik niemowlęcy (Acne neonatorium) – wywołany jest działaniem hormonów, które przekazane zostały dziecku przez matkę. Występuje w postaci zapalnych guzków i cyst na twarzy noworodków.
• Trądzik samouszkadzający (Acne excoriatica) – wywołany jest poprzez nieustanne zdrapywanie zmian trądzikowych zlokalizowanych na twarzy. Dotyczy głównie młodych dziewcząt. Jego następstwem są przebarwienia oraz przeczosy.

Laserowe metody leczenia trądziku pospolitego

Pierwszy etap leczenia zawsze powinna stanowić konsultacja specjalistyczna, podczas której stawiana jest prawidłowa diagnoza skóry oraz propozycja leczenia dobrana odpowiednio do problemu i potrzeb skóry!

Na rynku kosmetologicznym dostępnych jest wiele sposobów leczenia trądziku. Niestety dotychczas nie stworzono jednej, najskuteczniejszej metody, która pozwalałaby się pozbyć problemu bezpowrotnie już po jednym spotkaniu. Zazwyczaj jest to seria zabiegów wykonywanych w odpowiednich odstępach czasowych. Wczesne rozpoznanie choroby i rozpoczęcie terapii gwarantuje większą skuteczność osiągnięcia satysfakcjonujących efektów niż w przypadku zaawansowanego stadium trądziku.

Decydując się na leczenie należy uzbroić się w cierpliwość, gdyż jest to długotrwały proces wymagający wytrwałości zarówno ze strony pacjenta, jak i specjalisty.

Wśród najpopularniejszych metod leczenia trądziku szczególną uwagę zwraca laseroterapia. Jest to postępowanie terapeutyczne, które ukierunkowane jest na działanie antybakteryjne, ograniczające łojotok, złuszczające zrogowaciały naskórek oraz regeneracyjne na procesy odnowy skóry.

W leczeniu trądziku najczęściej stosowanymi laserami są:

Laser frakcyjny ablacyjny eCO2 – doprowadza do odparowania w naskórku mikrokolumn, które wywołują kontrolowany stan zapalny i kolejno warstwowe złuszczenie naskórka w wyniku naturalnych procesów regeneracyjnych skóry. Terapia dedykowana jest głównie do leczenia postaci niezapalnych. Rekomendowane jest wykonanie serii minimum 3 zabiegów w odstępach 4-6 tygodni. Oprócz kontrolowanego złuszczenia zrogowaciałego naskórka dochodzi do redukcji przebarwień pozapalnych, ujednolicenia kolorytu skóry oraz większego jej napięcia. Działanie w obrębie naskórka nosi nazwę mikrodermabrazji laserowej.

Laser frakcyjny ablacyjny odnajduje zastosowanie także w leczeniu blizn potrądzikowych jako jednej z najskuteczniejszych metod leczenia. Dzięki możliwości działania wyższej energii, wiązka laserowa dociera do głębokich warstw skóry właściwej i doprowadza do ich kolumnowych uszkodzeń. Zdrowa tkanka okalająca mikrokolumny stymuluje do szybkiej regeneracji, przez co dochodzi do przebudowy skóry, a zarazem spłycenia nieestetycznych blizn. Wysoka temperatura współtowarzysząca emitowanej energii oddziałuje korzystnie na włókna kolagenowe i elastynowe skóry, dając efekt jej napięcia.

Laser frakcyjny nieablacyjny – podobnie jak powyżej opisany laser wytwarza w skórze kolumnowe uszkodzenia, jednakże bez odparowywania naskórka. Dochodzi tu do termicznego przegrzania bakterii wywołujących trądzik. Terapię często łączy się z laserem frakcyjnym ablacyjnym, by móc działać zarówno w obrębie skóry właściwej, jak i naskórka. Leczenie skierowane jest także do walki z przebarwieniami zlokalizowanymi w skórze właściwej.

Laser KTP– emitowana wiązka laserowa działa silnie bakteriobójczo na środowisko Propionibacterium acnes. Redukcja ilości bakterii w skórze doprowadza do zdecydowanej poprawy kondycji skóry nawet już po 1 zabiegu. Tak jak w przypadku innych procedur laserowych, zazwyczaj rekomendowane jest wykonanie serii kilku zabiegów z uwzględnieniem 4-6 tygodniowych przerw pomiędzy spotkaniami.

Laser Neodymowo- Yagowy typu Q-switched – w połączniu z maską węglową pozwala oddziaływać na zapalną postać trądziku. Silne działanie antybakteryjne węgla aktywnego doprowadza do redukcji zmian zapalnych zarówno na twarzy, jak i innych dotkniętych okolicach ciała. Laserowy peeling węglowy rekomendowany jest w serii wykonywanej co 2 – 4 tygodnie. Początkowo zabieg może nasilać pojawienie się zmian, na skutek oczyszczania się skóry.

Laser barwnikowy PDL – podobnie jak laser KTP wywołuje silne działanie antybakteryjne. Niszczy środowisko bakterii Propoionibacterium acnes, odpowiedzialnych za obecność stanów zapalnych w skórze. Wysoka temperatura dodatkowo doprowadza do wyciszenia gruczołów łojowych, dając efekt redukcji łojotoku.

Pozostałe sposoby walki z trądzikiem

Oprócz laserowych metod, znajdziemy także inne sposoby walki z problemem. Wśród nich IPL, światło LED, krioterapię, mikrodermabrazję, peelingi chemiczne i kawitacyjny. Opis każdej z nich znajdziecie poniżej.

IPL – to zintensyfikowane źródło światła, które poprzez zastosowanie specjalnych filtrów jest w stanie odciąć wiązkę światła w określonym spektrum i zadziałać na odpowiednie obszary w skórze. W przypadku trądziku zastosowanie odnajduje naświetlanie problemu światłem niebieskim, celem zniszczenia bakterii Propionibacterium acnes. Następnie stosowane jest światło czerwone i pomarańczowe, które oprócz działania antybakteryjnego oddziałuje na przebarwienia pozapalne. W ostatnim etapie kondycjonowany jest ogólny stan skóry poprzez wykorzystanie światła podczerwonego wraz ze światłem widzialnym. Metoda pozwala przynieść satysfakcjonujące efekty, jednakże w dłuższym odstępie czasowym niż laseroterapia.

Światło LED –niebieskie światło LED zostaje pochłonięte przez porfiryny produkowane przez bakterie Propionibacterium acnes. Doprowadza to do zjawiska fotodynamicznego, poprzez które aktywne cząstki tlenu doprowadzają do śmierci komórki. Spotęgowana skuteczność zabiegów osiągana jest w połączeniu z czerwonym światłem, które wyzwala efekt przeciwzapalny hamując wydzielanie cytokin przez makrofagi – komórki żerne organizmu. Dzięki temu dochodzi do redukcji stanu zapalnego oraz mniejszego nasilenia trądziku.

Krioterapia – odnajduje zastosowanie w leczeniu blizn potrądzikowych. Zazwyczaj stosowana jest w 3 postaciach – bezpośrednie wprowadzanie ciekłego azotu do problematycznej zmiany, poprzez kontakt zmiany skórnej z substancją, lub jej natrysk na zmianę (tzw. kriopeeling). Nie jest metodą silnie rekomendowaną, z uwagi na częste objawy niepożądane terapii w postaci odbarwień skóry w miejscu poddawanym zabiegowi.

Mikrodermabrazja diamentowana/ korundowa – metody kontrolowanego usuwania naskórka przy użyciu specjalistycznych urządzeń. Mikrodermabrazja diamentowa jak sama nazwa wskazuje wykorzystuje specjalne końcówki z przytwierdzonymi mikrokryształkami o silnych właściwościach ścierających. Złuszczony naskórek zostaje zassany do urządzenia. Mikrodermabrazja korundowa wykorzystuje mikrokryształy korundu, który wydostając się z urządzenia pod ciśnieniem ściera naskórek podobnie jak zabieg piaskowania. Zabiegi nie są wskazane przy zapalnych postaciach choroby, gdyż mogą doprowadzić do rozsiania zmian skórnych.

Peelingi chemiczne – złuszczenie naskórka na skutek kontrolowanej aplikacji substancji chemicznej wchodzącej w reakcję z powierzchownymi warstwami skóry. Można modyfikować głębokość złuszczania zależnie od substancji aplikowanej na skórę, jej stężenia, czasu kontaktu ze skórą, jak również ilości nakładanych warstw. Dobór odpowiedniej substancji złuszczającej dokonywany jest podczas konsultacji, po obejrzeniu i zdiagnozowaniu skóry pacjenta. Peelingi chemiczne mają za zadanie wyciszyć stan zapalny skóry w przebiegu trądziku, jak również kontrolować produkcję łoju.

Substancjami rekomendowanymi w leczeniu trądziku są:

• Kwas glikolowy – stosowany przy skórach tłustych z tendencją do łojotoku oraz przy trądziku zaskórnikowym.
• Kwas pirogronowy – stosowany przy bardzo intensywnym łojotoku. Jest to najsilniej działający kwas na redukcję wydzielania sebum.
• Kwas salicylowy – o mocnym działaniu bakteriostatycznym, przez co może być stosowany również w aktywnych formach trądziku.
• Kwas azelainowy – o silnym działaniu przeciwzapalnym. Rekomendowany w trądziku zaskórnikowym oraz grudkowo-krostkowym.
• Kwas migdałowy – ma działanie zbliżone do kwasu glikolowego, jednakże z uwagi na większą cząsteczkę, penetruje wolniej i łagodniej.

Peeling kawitacyjny – polega na oczyszczeniu skóry przy pomocy fal ultradźwiękowych, które w połączeniu z wodą usuwają martwy naskórek. Zabieg jest bardzo delikatny i bezbolesny. Zaliczany jest bardziej do odświeżających zabiegów bankietowych niż ściśle ukierunkowanej terapii przeciwtrądzikowej.

Dieta (domowe sposoby)

Należy zwrócić uwagę, że oprócz odpowiednio dobranych zabiegów specjalistycznych wpływ na zaostrzanie się zmian skórnych ma także nieodpowiednia dieta oraz stosowanie kosmetyków nie dedykowanych skórze trądzikowej.

8 zasad zdrowej diety – czego unikać i o czym pamiętać:

1. W codziennym odżywaniu należy unikać produktów wysoce przetworzonych, bogatych w węglowodany, nienaturalne barwniki oraz konserwanty.
2. Nieodpowiednie są także słone i słodkie przekąski.
3. Ostre przyprawy mogące nasilać trądzik można zastąpić mieszankami ziołowymi.
4. Należy zrezygnować również z wszelkich używek.
5. Pośród produktów rekomendowanych są te bogate w witaminę A – jak np. marchewka, pomidory oraz szpinak.
6. Pomocne powinny być witaminy z grupy B, które mają działanie silnie łagodzące – orzechy, rośliny strączkowe i wątróbka.
7. Wskazane są owoce morza, bogate w cynk wspomagający procesy naprawcze skóry.
8. Nie powinno się zapominać o odpowiednim oczyszczaniu organizmu z toksyn, przy którym pomocny będzie błonnik. Stąd spożywanie otrębów, kaszy jęczmiennej czy też pieczywa pełnoziarnistego jest jak najbardziej uzasadnione.

Oczyszczanie manualne (przy zachowaniu odpowiednich zasad higieny) może wpływać korzystnie w przypadku leczenia zmian niezapalnych. Nie jest jednak rekomendowane w przypadku aktywnego trądziku, gdyż wyciskanie ropnej treści może doprowadzić do rozprzestrzenienia się problemu na większy obszar! Dodatkowo ingerencja może pozostawić po sobie przebarwienia bądź blizny. W dobie innych o wiele skuteczniejszych technik leczenia trądziku, rekomendowane jest odstąpienie od oczyszczania manualnego skóry.

Farmakoterapia w leczeniu trądziku

Farmakoterapię można podzielić na dwa rodzaje, z których każdy szczegółowo omawiam poniżej. Dzieli się na miejscową i doustną.

Farmakoterapia miejscowa:

Antybiotyki – erytromycyna i klindamycyna – występująca w postaci kremu, płynu lub żelu. Terapia często łączona jest z cynkiem, retoinoidami oraz nadtlenkiem benzoilu ze względu na oporność bakterii z grupy Propionibacterium acnes na antybiotyki. Dzięki temu możliwe jest blokowanie enzymów obecnych w aplikowanych preparatach. Antybiotyki stosowane miejscowo mają nieznaczne działanie drażniące na skórę. Produkt dostępny jest wyłącznie na receptę.

Kwas azelainowy w stężeniu 20% w postaci kremu lub żelu – ma działanie przeciwzapalne, przeciwłojotokowe, przeciwbakteryjne i keratolityczne. Dodatkowo hamuje proces melanogenezy, rozjaśniając przebarwienia pozapalne. Jest dobrze tolerowany przez skórę.

Nadtlenek benzoilu 4%, 5% i 10% w postaci żelu – doprowadza do redukcji Propionibacterium acnes. Substancja po nałożeniu na skórę rozkłada się do nadtlenku wodoru i kwasu benzoesowego o działaniu keratolitycznym oraz przeciwbakteryjnym. Terapia wykazuje działanie drażniące w postaci od lekkiego pieczenia i zaczerwienienia skóry, po opuchliznę oraz pęcherzy z płynem surowiczym. Działanie niepożądane może zostać zniwelowane dzięki stosowaniu preparatów silnie nawilżających.

Retinoidy – pochodne witaminy A takie jak: tretynoina, izotretynoina, adapalen, tazaroten. Terapia polega na zmniejszeniu spójności komórek naskórka, przez co ułatwia usuwanie tychże komórek, usprawniając wydzielanie łoju. W początkowych etapach leczenie połączone jest wraz ze środkami przeciwbakteryjnymi. Produkt dostępny jest wyłącznie na receptę.

Farmakoterapia doustna:

Witamina B5 (pirydoksyna) – zmniejsza łojotok poprzez uniemożliwienie przekształcania się testosteronu w dihydroksytestosteron, odpowiedzialny za wzmożony łojotok.

Witamina B2 (ryboflawina) – reguluje pracę gruczołów łojowych. Usprawnia proces keratynizacji, przez co ułatwia utrzymanie dobrego stanu skóry.

Witamina PP (nikotynamid, witamina B3) – wykazuje silne działanie przeciwzapalne. Stosowany jest w leczeniu dermatologicznym od ponad 40 lat. Produkt dostępny jest wyłącznie na receptę.

Antybiotyki – tetracyklina – redukują populację Proponibacterium acnes wraz z działaniem przeciwzapalnym. Terapia rozpoczynana jest zwykle od dużych dawek, które zmniejszane są wraz z czasem. Oprócz antybiotyków z grupy tetracyklin, stosowane są także makrolidy – głównie erytromycyna. Odstępuje się jednak od leczenia tą grupą antybiotyków ze względu na szybką antybiotykoodporność Proponibacterium acnes na makrolidy. Doustna leczenie trwa zazwyczaj przez 6-7 miesięcy, co niestety staje się obciążeniem dla wątroby. Przy tego rodzaju leczeniu powinno się przyjmować równocześnie probiotyk i unikać tetracyklin w połączeniu z magnezem, żelazem, glinem oraz wapniem. Może to wywołać działanie zobojętniające na antybiotyk. Tetracykliny osłabiają działanie środków antykoncepcyjnych. Produkt dostępny jest wyłącznie na receptę.

Hormonoterapia – octan cyproteronu, flutamid, progesteron –hamują działanie androgenów, męskich hormonów płciowych odpowiedzialnych na wzmożoną produkcję łoju. Terapia możliwa jest u kobiet, które ukończyły 20 rok życia i u których stwierdzono nieprawidłowy poziom androgenów we krwi jako przyczynę trądziku. Leczenie wiąże się z następstwem działań niepożądanych takich jak: nieregularne miesiączkowanie, bolesność gruczołów sutkowych. Cechuje się wysoką skutecznością szczególnie w przypadku zmian zapalnych. Produkty dostępne są wyłącznie na receptę.

Izotretynonina – terapia o działaniu przeciwzapalnym, przeciwłojotokowym i przeciwzaskórnikowym. Stosowana jest głównie w ciężkim trądziku, opornym na antybiotykoterapię. Początkowo zauważalne jest przejściowe pogorszenie kondycji skóry – duża suchość skóry oraz nieustanne złuszczanie. Wyklucza stosowanie innych substancji o działaniu miejscowym, zabiegów złuszczających oraz z użyciem światła z uwagi na silne reakcje światłouczulające. Podczas terapii bardzo ważne jest odpowiednie nawilżanie skóry. Leczenie izotretynoiną nie pozostaje obojętne dla organizmu. Podczas całej terapii należy kontrolować stężenie enzymów wątrobowych wraz z poziomem lipidów trzustkowych. Podczas leczenia kobiety stosują jednoczasowo antykoncepcję, gdyż pochodne witaminy A mogą być dużym niebezpieczeństwem dla płodu. Przez okres 2 lat po zakończeniu leczenia kobiety powinny zaczekać z zachodzeniem w ciążę. Produkt dostępny jest wyłącznie na receptę.

Efekty leczenia trądziku

Efekty leczenia trądziku pospolitego zależne są od wielu czynników. Pierwszym z nich jest stopień zaawansowania problemu. W przypadku pojawienia się pierwszych objawów choroby, skuteczne okazać się może wykonywanie odpowiednio dobranych zabiegów kosmetologicznych w połączeniu ze zbilansowaną dietą oraz właściwą pielęgnacją domową.

W przypadku, gdy leczenie kosmetologiczne nie przynosi satysfakcjonujących efektów, warto skonsultować się z lekarzem dermatologiem, który jest w stanie zaproponować leczenie farmakologiczne. Nie powinno rozpoczynać się leczenia trądziku wyłącznie od antybiotykoterapii bądź leczenia pochodnymi witaminy A, gdyż nie zawsze istnieje konieczność tak agresywnego działania w celu osiągnięcia satysfakcjonujących efektów terapii. Na wynik końcowy leczenia ma wpływ także przyczyna problemu. W sytuacji, w której problem nasila się pod wpływem stresu, bądź zmian hormonalnych, bez wykluczenia bezpośredniego sprawcy, choroba będzie miała charakter nawrotowy.

W przypadku osiągnięcia zadowalających efektów, po zakończeniu leczenia należy odpowiednio pielęgnować skórę oraz stosować podtrzymujące efekt kosmetyki dedykowane odpowiednim rodzajom cery. Nie należy zapominać także o gabinetowych zabiegach peelingującym, które wykonywane regularnie przyspieszają usuwanie zrogowaciałego naskórka oraz opóźniają procesy starzenia się skóry.

Podczas całego procesu leczenia należy uzbroić się w cierpliwość, gdyż zazwyczaj pozbycie się trądziku to proces wymagający czasu. Stosowanie się do zaleceń specjalisty, takich jak stosowanie odpowiedniej diety, właściwa pielęgnacja domowa oraz regularne wykonywanie zabiegów sprzyja lepszym efektom leczenia. Niestety nie istnieje jedna, słuszna i skuteczna w każdym przypadku metoda leczenia trądziku.

Pielęgnacja skóry trądzikowej

Odpowiednia dobrana domowa pielęgnacja skóry trądzikowej powinna opierać się na stosowaniu preparatów o działaniu:

• zapobiegającym tworzeniu się zaskórników (niekomodogennym),
• redukującym łojotok (sebostatycznym),
• bakteriobójczym (bakteriostatycznym).

Dodatkowo wykorzystywane substancje powinny udrażniać ujścia gruczołów łojowych (działanie keratolitycznie) oraz łagodzić podrażnienia. Bezwzględnie powinno się dbać o czystość skóry stosując odpowiednie preparaty myjące. Podstawą jest dokładny demakijaż, który nie odtłuszcza całkowicie skóry. Nadmierne odtłuszczenie zaburza funkcjonowanie warstwy rogowej naskórka – głównej bariery skóry, powodując silne jej przesuszenie i w obronie nadmierną produkcję sebum.

Wśród rekomendowanych składników używanych w kosmetykach przeciwtrądzikowych należy zwrócić uwagę na poniższe substancje. W nawiasie podane zostało również nazewnictwo poszczególnych składników według INCI, widniejącego na każdym produkcie kosmetycznym w kolejności od substancji o największej ilości do najmniejszej.

PREPARATY O DZIAŁANIU SEBOSTATYCZNYM:

• Kwas azelainowy (INCI: Azelaic Acid)
• Kwas sebacynowy (INCI: Sebacic Acid)
• Związki cynku (INCI: Zinc Sulfate, Zinc Carbonate, Zinc Oxide)
• Witamina B6 (INCI: Vitamin B6, Pyridoxine Hydrochloride)
• Ekstrakt z drożdży (INCI: Saccharomyces Cerevisiale Extract)
• Ekstrakt z ziaren lnu (INCI: Linum Usitatissimum Seed Extract)
• Reninoidy (INCI: Retinol, Retinal, Retinal Palmitate)

PREPARATY O DZIAŁANIU KERATOLITYCZNYM:

• Kwas glikolowy (INCI: Glycolic Acid)
• Kwas salicylowy (INCI: Salicylic Acid)
• Kwas azelainowy (INCI: Azelaic Acid)

PREPARATY O DZIAŁANIU BAKTERIOSTATYCZNYM:

• Olejek z drzewa herbacianego (INCI: Melaleuca Alternifolia Leaf Oil)
• Olejek z pomarańczy (INCI: Citrus Aurantium Dulcis Oil)
• Rumianek (INCI: Chamomila Recutita)
• Tymianek (INCI: Thymus Vulgaris)
• Ekstrakt z kory wierzby białej (INCI: Salix Alba Bark Extract)
• Mącznica lekarska (INCI: Arctostaphylos Uva-Ursi L.)
• Bluszcz (INCI: Hedera Helix)
• Nagietek (INCI: Calendula Officinalis)
• Szałwia (INCI: Salvia Officinalis)
• Melisa (INCI: Melissa Officinalis)
• Rozmaryn (INCI: Rosmarinus Officinalis)
• Żeń-szeń (INCI: Panax Ginseng)
• Olejek z cedru (INCI: Cedrus Oil)
• Olejek z cynamonu (INCI: Cinnamonum Cassia Oil)
• Olejek z cytryny (INCI: Citrus Limonum Oil)
• Olejek z jałowca (INCI: Juniperus Communis Oil)
• Olejek z miety i limetki (INCI: Mentha Virdis Leaf Oil, Citrus Aurantifolia Peel Oil)
• Kwas azelainowy (INCI: Azelaic Acid)
• Kompleksy metali z aminokwasami (INCI: Zinc PCA, Zinc Gluconate)
• Witamina C (INCI: Ascorbic Acid)

PREPARATY O DZIAŁANIU ŁAGODZĄCYM:

• Żeń-szeń (INCI: Panax Ginseng)
• Wyciąg lukrecji (INCI: Glycyrrhiza Glabra Root Extract)
• Rumianek (INCI: Chamomila Recutita)
• Krwawnik (INCI: Achillea Millefolium Extract)
• Aloes (INCI: Aloe Vera)
• Zielona herbata (INCI: Camellia Sinensis, Green Tea)
• Ekstrakt z Alg (INCI: Algae Extract)
• Nagietek (INCI: Calendula Officinalis)
• Kasztanowiec (INCI: Aesculus Hippocastanum L.)
• Alantoina (INCI: Allantoin)
• Pantenol (INCI: Panthenol)

PRODUKTY NAWILŻAJĄCE:

• Mocznik (INCI: Urea)
• Kwas hialuronowy (INCI: Hyaluronic Acid)
• Kwas mlekowy (INCI: Lactic Acid)
• Kolagen (INCI: Collagen)
• Witamina E (INCI: Tocopherol)

PRODUKTY MYJĄCE:

• Alkolopoliglukozydy (INCI: Lauryl Glucoside, Decyl Glucoside)
• Środki łagodzące
• Łagodne środki antybakteryjne

W codziennej pielęgnacji powinno się stosować preparaty w formie emulsji o niskiej zawartości tłuszczy. To oznacza, że należy wykluczyć substancje o działaniu okluzyjnym oraz emolienty. Preparaty te po aplikacji na skórę tworzą hydrofobowy film, zapobiegający odparowywaniu wody z głębszych warstw skóry i sprzyjający powstawaniu zaskórników. Odwodnioną skórę warto wspomóc wybranymi humektantami – składnikami silnie nawilżającymi.

SUBSTANCJE OKLUZYJNE:

• Wazelina (INCI: Petrolatum)
• Oleje/ olej mineralny(INCI: Mineral Oil)
• Wosk pszczeli (INCI: Cera Alba)
• Woski carnauba i candelilla (INCI: Cera Carnauba, Cera Candelilla)
• Lanolina (INCI: Cera Lana, Lanolin)
• Skwalen (INCI: Squalane)
• Parafina (INCI: Paraffinum)
• Trójglicerydy (INCI: Triglyceride)
• Cholesterol (INCI: Cholesterol)
• Glikol propylenowy (INCI: Propylene Glycol)
• Alkohol cetylowy (INCI: Cetyl Alcohol)
• Kwas stearynowy (INCI: Stearic Acid)
• Dimetikon i Cyklometikon (INCI: Dimethicone, Cyclomethicone)
• Polimery hydrofobowe (INCI: VP/VA Copolymer, C10-30 Alkyl Acrylate Crosspolymer, Sodium Polyacrylate)

EMOLIENTY:

• Dimetikon i Cyklometikon (INCI: Dimethicone, Cyclomethicone)
• Lanolina (INCI: Cera Lana, Lanolin)
• Glikol propylenowy i stearynowy (INCI: Propylene Glycol, Stearic Glycol)
• Glicerydy kokosowe PEG-7 (INCI: PEG-7 Glyceryl Coconate)
• Mirystynian izopropylu (INCI: Isopropyl Myristate)
• Glicerol stearynowy (INCI: Glyceryl Stereate)
• Cholesterol (INCI: Cholesterol)
• Kwas stearynowy (INCI: Stearic Acid)
• Kwas linolowy (INCI: Linoleic Acid)
• Kwas oleinowy
• Kwas laurylowy
• Wazelina (INCI: Petrolatum)
• Masło karite/shea (INCI:Butyrospermum Parkii Butter)

Osoby zainteresowane zapraszamy na darmowe konsultacje z kosmetologiem i do kontaktu. Procedury omawiane w niniejszym tekście wykonujemy w Ars Estetica we Wrocławiu i w Warszawie.

Zachęcamy do zapoznania się innymi materiałami na temat trądziku:

• Laserowe usuwanie blizn potrądzikowych
• Trądzik u dorosłych
• Zabiegi na trądzik – co warto wiedzieć?
• Leczenie trądziku
• Trądzik różowaty – objawy i leczenie
• Laser CO2 – przebieg zabiegu i efekty działania
• Trądzik – jakich zabiegów nie warto wykonywać?
• Baby botox, czyli czym jest mezobotox?

Źródła:

Aleksandra Czarnota, Chemoeksfoliacja – substancje stosowane w peelingach medycznych oraz wskazania do ich stosowania, Kosmetologia Estetyczna, 2, 2017, 147.

Magdalena Biegaj, Trądzik pospolity i jego leczenie, Kosmetologia Estetyczna, 2, 2017, 155.

Izabela Załęska, Kinga Wilkus, Faustyna Kuros, Nowoczesne terapie w leczeniu trądziku późnego wykorzystywane w kosmetologii, Kosmetologia Estetyczna, 5, 2017, 459.

Maria Noszczyk, Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, PZWL, Warszawa 2013, wyd. 1.

Danuta Nowicka, Trądzik pospolity w praktyce, Kosmetologia Estetyczna, 2 (3), 2013, 163-165.

Wioleta Jankowiak, Wojciech Imielski, Joanna Pachurka, Kosmetologia wobec problemów cery tłustej i trądzikowej, Kosmetologia Estetyczna, 5, 2016, 501.

Wanda Hawryłkiewicz, Patrycja Musiak, Magdalena Harupa, Kosmetologia i trądzik pospolity, INDYGO, Wrocław 2012, wyd. 1.