Jak leczyć trądzik pospolity?

Artykuł przeczytasz w: 6 min.

Czym jest trądzik pospolity?

Trądzik pospolity (łac. acne vulgaris) jest chorobą skóry, która najczęściej rozpoczyna się w wieku dojrzewania, natomiast nie jest to regułą. Często brak wdrożenia odpowiedniego postępowania leczniczego oraz domowego nasila problem, który staje się na tyle uciążliwy, że powoduje wycofanie osoby z życia społecznego. Leczenie trądziku to proces, wymagający od pacjenta przede wszystkim czasu i cierpliwości.

    Umów się na wizytę
    Wypełnij poniższy formularz aby umówić się na wizytę w naszej klinice.
    Wybierz miasto
    WrocławWarszawa
    Zadzwoń lub napisz!
    Spis treści (kliknij pozycję z listy poniżej, by sprawdzić)
    • Czym jest trądzik pospolity?
    • Przyczyny powstawania trądziku pospolitego
    • Objawy trądziku pospolitego
    • Trądzik pospolity a hormony
    • Trądzik pospolity a dieta
    • Trądzik pospolity a słońce
    • Domowe sposoby na trądzik pospolity
    • Pielęgnacja skóry z trądzikiem pospolitym
    • Powikłania po trądziku
    • Leczenie trądziku pospolitego
    • Usuwanie blizn potrądzikowych i przebarwień

    Przyczyny powstawania trądziku pospolitego

    Nie ma jednej konkretnej przyczyny powstawania trądziku, zazwyczaj jest to kilka nakładających się na siebie czynników. Najczęstszą przyczyną jest nadmierna produkcja łoju o zmniejszonej ilości kwasu linolenowego. Taki stan sprzyja rozwojowi stanu zapalnego wokół mieszków włosowych. Nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych prowadzi do powstawania zaskórników a obecność bakterii Propionibacterium Acnes do tworzeniu zmian ropnych.

    Kolejnym ważnym aspektem, który przyczynia się do powstawania trądziku pospolitego jest nadprodukcja hormonów płciowych męskich, które sprzyjają nadmiernej produkcji łoju. Zaburzenia hormonalne najczęściej pojawiają się w okresie dojrzewania.

    Istotne są również predyspozycje genetyczne, na które niestety nie mamy wpływu oraz te egzogenne, czyli pochodzące ze środowiska zewnętrznego, które w dużym stopniu możemy kontrolować, np. leki, oleje, samouszkodzenia czy nieprawidłowa pielęgnacja cery.

    Zobacz także: Rozszerzone pory – przyczyny, pielęgnacja i zabiegi gabinetowe

    Objawy trądziku pospolitego

    Wykwitem pierwotnym trądziku jest zaskórnik, który może być otwarty jak i zamknięty. Przy pierwszym z nich, czyli zaskórniku otwartym, ujście mieszka włosowego jest otwarte, wypełniony jest utlenioną keratyną (stąd kolor czarny) oraz charakteryzuje się brakiem stanu zapalnego, jak i bolesności. W przypadku zaskórnika zamkniętego ujście mieszka włosowego jest niewidoczne a zmiana często jest bolesna i towarzyszy jej stan zapalny.

    W zależności od rodzaju wykwitów, trądzik zwykły dzielimy na:

    • trądzik zaskórnikowy (acne comedonica), zwany często pospolitym lub młodzieńczym – obserwowane są jedynie zaskórniki otwarte i/lub zamknięte;
    • trądzik zaskórnikowo-krostkowy (acne papulopustulosa) – oprócz zaskórników obecne są również krosty;
    • trądzik guzkowo-cystowy (acne nodulocystica) – zaskórniki, guzy i cysty – trądzik ten pozostawia blizny, najczęściej zanikowe;
    • trądzik bliznowcowy (acne keloidea) — zaskórniki, guzy, cysty z pozostawieniem blizn przerosłych;
    • trądzik piorunujący o ciężkim przebiegu (acne fulminans) – dotyczy tylko młodych chłopców, wykwitom trądzikowym towarzyszą objawy ogólne, takie jak gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, złe samopoczucie (spotykany bardzo rzadko);
    • trądzik wywołany (acne excoree) – wywołany czynnikami egzogennymi (wykwity powstają m.in. na skutek samouszkodzenia);

    Trądzik pospolity a hormony

    Tak jak wcześniej wspomniałam jedną z przyczyn powstawania trądziku jest nadprodukcja hormonów męskich. Z tego względu ciężkie postacie trądziku najczęściej dotykają mężczyzn. U kobiet w przypadku uporczywego trądziku konieczne jest badanie gospodarki hormonalnej oraz konsultacja u ginekologa.

    Większość z nas nawet nie zdaje sobie sprawy, że trądzik coraz częściej dotyka kobiet po 30 roku życia, które już dawno mają okres dojrzewania za sobą. Skąd zatem biorą się zmiany hormonalne w ich organizmie? Wpływa na to między innymi:

    • styl życia,
    • stres,
    • nieprawidłowe odżywianie,
    • zanieczyszczenie środowiska, w którym żyjemy,
    • przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych.

    Trądzik pospolity a dieta

    Krąży wiele mitów na temat wpływu mleka na trądzik. Od lat obserwujemy, że wiele osób źle toleruje mleko. Najnowsze badania potwierdzają, że mleko zaostrza zmiany trądzikowe, natomiast nie jest czynnikiem, który przyczynia się do jego powstawania. Podobnie jest w przypadku glutenu, zboża, węglowodanów czy nadmiaru kwasów tłuszczowych omega-6.

    Jak sprawdzić czy dany składnik powoduje zaostrzenie trądziku? Najprostszym rozwiązaniem jest eliminacja poszczególnym składników w swojej diecie. W ten sposób jesteśmy w stanie zaobserwować reakcje naszego organizmu na poszczególne produkty spożywcze.

    Trądzik pospolity a słońce

    Pewnie każdy z Was spotkał się ze stwierdzeniem, że słońce wysusza zmiany skórne dzięki czemu cera trądzikowa wygląda lepiej. Czy aby na pewno? Promieniowanie UVA i UVB działają immunosupresyjnie- zabijają życie w skórze, mogłoby się więc wydawać, że nie ma życia, nie ma trądziku. Tylko nasz organizm broni się przed promieniowaniem, a skóra ulega pogrubieniu – po krótkim czasie gruczoł wraca do pracy, a my mamy do czynienia z hiperkeratynizacją stymulowaną promieniowaniem UV.

    Zazwyczaj wraz z pojawieniem się pory jesiennej i zniknięciem słońca następuje zaostrzenie objawów trądziku pospolitego. Mało tego! Gruczoły łojowe wytwarzają sebum, które jest potrzebne do prawidłowego nawilżenia skóry. W momencie, w którym będziemy wysuszać skórę na słońcu nasz organizm dostanie informację o zbyt małej ilości produkcji sebum. Skutkiem takiego działania będzie nadaktywna praca gruczołów i zbyt duża ilość sebum na powierzchni skóry.

    Jeżeli pacjent systematycznie nie złuszcza martwego naskórka to logiczne jest, że będzie on zalegać, tworząc ciężką do pokonania barierę. Nadmiar łoju nie będzie mógł wydostać się na zewnątrz skóry, ponieważ będzie „blokowany” przez martwe komórki naskórka. Kumulując się pod skórą doprowadzi do tworzenia zmian podskórnych. „Wysuszanie” aktywnych zmian na słońcu jest więc błędnym kołem, ponieważ organizm dostaje informacje, że posiada za mało łoju i zaczyna go produkować jeszcze więcej.

    W konsekwencji stan cery pogarsza się. Również złym rozwiązaniem jest opalanie twarzy w celu ujednolicenia jej kolorytu (przez co wydaje nam się, że zmiany są mniej widoczne). Owszem, przez krótki czas może i będą mniej widoczne, natomiast po zejściu opalenizny pozostanie dużo przebarwień pozapalnych i dodatkowy problem do leczenia. Nie wspomnę już o szkodliwości promieni UV oraz fakcie, że przyspieszamy w ten sposób proces starzenia się skóry oraz powstawanie zmarszczek…

    Domowe sposoby na trądzik pospolity

    W tej chwili nie istnieją skuteczne domowe sposoby leczenia trądziku, choć odpowiednia pielęgnacja domowa cery trądzikowej jest bardzo ważna dla powodzenia leczenia. Istnieje wiele maseczek, które można przyrządzić samemu w domu, mających działanie chociażby seboregulujące. Pamiętajmy jednak, że jest to tylko działanie wspomagające całość, na którą składają się:

    • właściwie dobrana terapia leczenia,
    • prawidłowa pielęgnacja domowa,
    • odpowiedni sposób odżywiania się,
    • zdrowy tryb życia.

    Pielęgnacja skóry z trądzikiem pospolitym

    Pielęgnacja domowa odgrywa tutaj kluczową rolę. Nawet najlepsze zabiegi z zakresu kosmetologii czy medycyny estetycznej nie pomogą, jeśli pacjent będzie w nieodpowiedni sposób dbał o swoją cerę w domu.

    Bardzo częstym błędem pielęgnacji cery tłustej jest nadmierne stosowanie preparatów o działaniu matującym i nadmiernie kamuflującym. Zbyt duża ilość zaaplikowanych preparatów powoduje zamknięcie ujść mieszków włosowych, uniemożliwiając ewakuację sebum i przyczyniając się do tworzenia zaskórników zamkniętych. Nie tędy droga.

    W pielęgnacji ważne jest, aby uściślić sposób mycia skóry twarzy. Niekorzystnie wpływa stosowanie mydeł o odczynie zasadowym oraz alkoholu etylowego. Powierzchowne przesuszenie skóry sprzyja późniejszej nadprodukcji łoju, a więc pogłębieniu się problemu (podobnie jak w przypadku „wysuszania” zmian na słońcu, o czym wspominałam wcześniej).

    Podstawą codziennej pielęgnacji jest nauka prawidłowego oczyszczania skóry, bez powodowania jej odtłuszczenia. Zamiast preparatów myjących zawierających zasadowe mydła o działaniu niszczącym płaszcz hydrolipidowy naskórka, należy stosować syndety – substancje myjące o neutralnym, fizjologicznym pH, wartości 5,5 lub nawet niższym odczynie kwaśnym. Nie tylko nie narusza on struktury warstwy ochronnej, ale także ogranicza rozrost bakterii. Dobrze, jeśli powyższe preparaty będą zawierać: alantoinę, d-pantenol, NNKT.

    Zabieg codziennego oczyszczania warto zakończyć tonizacją, oczywiście wybieramy preparat bez zawartości alkoholu. Jakie preparaty stosować na dzień? Przede wszystkim te o działaniu matującym, przeciwzapalnym, zawierające: alantoinę, azuleny, związki siarki, cynku oraz niewielkie ilości kaolinu (glinki porcelanowej). Na noc polecam preparaty odżywcze, regulujący wydzielanie sebum zawierające: kwas salicylowy, witaminę C, pochodne witaminy A i witaminy z grupy B.

    Powikłania po trądziku

    Defektami skóry dotkniętej trądzikiem najczęściej są:

    • blizny potrądzikowe,
    • przebarwienia pozapalne,
    • rumień.

    Warto zaznaczyć, że sam trądzik nie jest równoznaczny z powstawaniem blizn potrądzikowych. Główną przyczyną ich pojawienia się jest nieodpowiednia pielęgnacja oraz „wyciskanie” zmian ropnych.

    Leczenie trądziku pospolitego

    W tej chwili trądzik pospolity bardzo często leczy się farmakologicznie pochodną witaminy A – izotretynoiną. Niestety po skończeniu terapii problem często powraca a sama kuracja niesie za sobą dość dużo skutków ubocznych.

    Dla mnie decyzja o podjęciu leczenia izotretynoiną to ostateczność. Jeśli pacjent próbował wielu innych rzeczy i faktycznie nic nie pomogło to tak naprawdę nie ma wyboru, natomiast nigdy nie namawiam pacjentów na leczenie, jeśli dopiero zaczynają walczyć z problemem.

    Oprócz odpowiedniej pielęgnacji domowej z czystym sumieniem polecam zabiegi gabinetowe, wykorzystujące technologię wiązki laserowej. Są to zabiegi przede wszystkim antybakteryjne, które hamują powstawanie nowych zmian, mówiąc kolokwialnie – wysoka temperatura zabija bakterie beztlenowe, które odpowiadają za powstawanie trądziku pospolitego. Dodatkową zaletą zabiegu jest bezpieczeństwo, ponieważ kontrolujemy tutaj głębokość wnikania wiązki laserowej oraz nie ma żadnego nacisku mechanicznego, który mógłby spowodować powstawanie przebarwień lub blizn.

    Z zabiegów, które cieszą się wśród moich pacjentów największą skutecznością bez wątpienia są: laserowy peeling węglowy oraz zabieg antybakteryjny laserem Gemini. Efekt tak naprawdę widoczny jest już po pierwszym zabiegu, natomiast rekomenduję wykonanie 4-5 zabiegów co 4 tygodnie. Dwa powyższe zabiegi można stosować naprzemiennie ze sobą, czasami do terapii włączam dodatkowo peelingi kwasami (salicylowy, azelainowy, pirogronowy).

    Efekt po serii zabiegów laserowego peelingu węglowego.

    Usuwanie blizn potrądzikowych i przebarwień

    Mało estetyczną pamiątką po trądziku są często blizny i przebarwienia. W dzisiejszej medycynie estetycznej istnieją zabiegi, które pozwalają nam spłycić blizny i zmniejszyć ich widoczność. Bez wątpienia faworytem są tutaj lasery frakcyjne, ablacyjne jak laser eCO2.

    W przypadku, w którym blizny są dość głębokie można rozważyć ich wypełnienie kwasem hialuronowym. W celu zredukowania przebarwień warto zastosować laser Fraxellasery typu Q-switched czy Cosmelan. O doborze odpowiedniej terapii decyduje specjalista po ocenie skóry pacjenta.

    Zachęcamy do zapoznania się innymi materiałami na temat trądziku:

      Umów się na wizytę
      Wypełnij poniższy formularz aby umówić się na wizytę w naszej klinice.
      Wybierz miasto
      WrocławWarszawa
      Zadzwoń lub napisz!
      wsparcie
      Zostaw wiadomość. Odezwiemy się wkrótce.

        Przepraszamy, obecnie jesteśmy niedostępni. Zostaw wiadomość, odpowiemy najszybciej jak to możliwe.
        Przedstaw się *
        Wybierz miasto *
        WrocławWarszawa
        Wiadomość *