Wygląd warg sromowych

Wygląd żeńskich zewnętrznych narządów płciowych, w tym warg sromowych mniejszych i większych, cechuje duża różnorodność. Nie obowiązują tu „standardy”, „wzorce” ani „właściwe” wymiary lub kształty. Obraz okolic intymnych zmienia się również z wiekiem, wahaniami hormonalnymi – w wyniku porodów, zabiegów chirurgicznych czy urazów w obrębie sromu dochodzi do istotnych zmian anatomicznych, którym może towarzyszyć dyskomfort zdrowotny i psychiczny.

Problemy tego rodzaju można rozwiązać operacyjnie – celem ginekologii estetycznej jest poprawa estetyki narządów płciowych i komfortu życia kobiet.

Plastyka warg sromowych mniejszych jest najczęściej wykonywanym zabiegiem z zakresu ginekologii plastycznej.

Wprowadzenie

Zdaniem socjologów i kulturoznawców, chirurgia plastyczna i zabiegi, których celem jest zmiana kształtu i konturów ciała, stały się elementem współczesnej kultury. Dla wielu są szansą na zmianę wyglądu, usunięcie defektu, zniwelowanie fizycznej przyczyny dyskomfortu i poprawę samooceny. Chirurdzy plastyczni rozumieją skalę i wpływ, jaki wywierać może kwestia rozmiaru, asymetrii, zwiotczenia i, często związanego z tym (nie zawsze uzasadnionego) przekonania o obniżeniu własnej atrakcyjności.

Wśród procedur z zakresu ginekologii plastycznej największe zainteresowanie budzą zabiegi zmniejszające wargi sromowe mniejsze – ich przerost i istotne wystawanie poza wargi sromowe większe są nie tylko problemem natury estetycznej, ale mogą wpływać również na sferę seksualną i funkcjonalną (dyskomfort, nawracające stany zapalne i in.).

W ostatnich dekadach popkultura promuje i afirmuje konkretny wzorzec wyglądu i urody zewnętrznych narządów płciowych: drobny srom z niewielkim wejściem do pochwy. Tymczasem wygląd zewnętrznych narządów płciowych jest bardzo zróżnicowany. Model kreowany przez media jest źródłem niepełnych i sprzecznych informacji, co u wielu pacjentek budzi bezpodstawny niepokój i pytania o „prawidłowość” i „normalność” warg sromowych, które odbiegają od propagowanego obrazu. Jednak dyskomfort fizyczny i aspekt estetyczny często współistnieją. Pacjentki, które rozważają zmianę wielkości, kształtu i konturów zewnętrznych narządów płciowych i szukają pomocy specjalisty ginekologii plastycznej, zwykle podkreślają, że ze swoim problemem borykają się od lat i ich decyzja nie jest podejmowana pochopnie, w sposób nieprzemyślany, pod wpływem chwili.

Zatem: czy i kiedy korekta warg sromowych to optymalne rozwiązanie? Lekarz, podczas konsultacji przedoperacyjnych i całego procesu kwalifikacji do zabiegu, dokonuje indywidualnej oceny. Zwykle nie wykonuje się takich procedur u osób z nierealistycznymi oczekiwaniami odnośnie możliwych do uzyskania efektów, z poważnymi problemami zdrowotnymi, które nie są gotowe ściśle przestrzegać zaleceń pooperacyjnych. Pacjentki z dysfunkcją seksualną (która ma źródło w innej sferze życia niż budowa sromu), niekontrolowaną cukrzycą i/lub nadciśnieniem tętniczym, palące mogą wymagać dodatkowej oceny przez planowaną operacją lub się do niej nie zakwalifikować albo zostać skierowane przez chirurga do innego specjalisty, celem dodatkowej oceny i wdrożenia leczenia z zakresu innej specjalizacji, np. psychiatrii, endokrynologii itd.

Rodzaje warg sromowych (wargi sromowe zewnętrzne, wargi sromowe wewnętrzne)

Wargi sromowe większe i wargi sromowe mniejsze wraz ze wzgórkiem łonowym, przedsionkiem pochwy i łechtaczką tworzą srom – żeński zewnętrzny narząd płciowy.

Wargi sromowe większe (labia majora)

Na wargi sromowe większe (zewnętrzne) składają się dwa, dobrze rozwinięte fałdy skórne, które ku górze przechodzą we wzgórek łonowy, spłaszczają się i łączą w kierunku krocza; bocznie ogranicza je bruzda płciowo-udowa. Od warg sromowym mniejszych oddziela je niewielkie zagłębienie, tzw. fałd międzywargowy. Pośrodkowo, pomiędzy wargami sromowymi większymi znajduje się szpara sromu.

Skóra warg sromowych większych (pokryta przez nabłonek płaski) przykrywa warstwę powięziową, pod którą znajduje się warstwa tłuszczowa – poduszka tłuszczowa pokryta przez cienkie powięziowe rozcięgno ­– powięź Collesa, które (w tej lokalizacji) może ulec rozerwaniu, powodując przemieszczenie tkanki tłuszczowej, utratę napięcia wargi sromowej większej i w rezultacie powstanie wiotkiego fałdu skórnego.

Skóra zewnętrznej powierzchni warg sromowych większych jest owłosiona, bogata w gruczoły łojowe i potowe. Owłosienie powierzchni wewnętrznej jest bardzo skąpe lub w ogóle nie występuje. W wyniku procesów starzenia skóra traci elastyczność, rozciąga się (zmiany masy ciała, ciąże, uszkodzenia) i nabiera charakterystycznego wyglądu.

Długość wargi sromowej większej (od łechtaczki wędzidełka tylnego) do wynosi średnio 9,3 cm (od 7 do 12 cm).

Wargi sromowe mniejsze (labia minora)

Wargi sromowe mniejsze (wewnętrzne) to dwa fałdy skórne (z gruczołami łojowymi i apokrynowymi), położone przyśrodkowo od warg sromowych większych i bocznie do przedsionka pochwy. Górna (dogłowowa) część wargi sromowej mniejszej może mieć postać jednego fałdu lub kilku, biegnących doogonowo od napletka i wędzidełka łechtaczki, łączących się dalej w jeden cienki, poszerzający się fałd, który zakrywa przedsionek sromu i pochwy. Fałd ten może kończyć się nieco powyżej krocza lub dochodzić do tylnego wędzidełka albo spoidła tylnego warg sromowych i krocza – tam zbliża się (może też łączyć) z drugą wargą sromową mniejszą. Skóra warg sromowych mniejszych nie zawiera mieszków włosowych ani (co dla niej charakterystyczne) tkanki tłuszczowej podskórnej.

Skóra wargi sromowej mniejszej pokryta jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, rogowaciejącym. Pomiędzy „blaszkami” skórnymi wargi sromowej znajduje się sieć naczyń, która tworzy układ o charakterze erekcyjnym (podobnym do układu w ciałach gąbczastych prącia). Dzięki temu w fazie podniecenia warga sromowa mniejsza może podwoić, a nawet potroić swoją grubość.

Długość wargi sromowej mniejszej wynosi 10-80 mm (średnio 30-40 mm), a szerokość – do 60-70 mm (średnio 20 mm).

Unerwienie i ukrwienie warg sromowych

Unaczynienie wargi sromowej większej pochodzi od tętnicy sromowej wewnętrznej, unerwienie – od nerwu sromowego, nerwu biodrowo-pachwinowego oraz nerwu skórnego tylnego uda.

Klasyczna anatomia opisuje dwa systemy, które odpowiadają za unaczynienie warg sromowych mniejszych: przedni (tętnica sromową zewnętrzna i tętnica zasłonowa) i tylny (tętnicę sromową zewnętrzną). Hipotetyczna granica między nimi biegnie poziomo na wysokości łechtaczki.

Nowsze badania wykazują, że w każdej wardze sromowej mniejszej znajdują się cztery tętnice o przebiegu prostopadłym do osi długiej wargi sromowej. Tętnica centralna wargi sromowej biegnie powyżej środka wargi sromowej, a przy krawędzi wargi sromowej – wzdłuż krawędzi i do przodu. Do tyłu od tętnicy centralnej biegną dwie tętnice wargowe tylne, które kończą przebieg na wysokości krawędzi. Najmniejsza tętnica, tętnica wargowa przednia, także kończy swój bieg na poziomie krawędzi wargi sromowej. Naczynia położone są powierzchownie do skóry i błony śluzowej. Tętnica sromowa zewnętrzna zaopatruje w krew napletek łechtaczki i łechtaczkę oraz łączy się z naczyniami pochodzącymi od tętnicy sromowej wewnętrznej (przez tętnicę w wędzidełku łechtaczki).

Kształt warg sromowych – jak mogą wyglądać wargi sromowe?

Wygląd warg sromowych większych i ich budowa są bardzo różnorodne i zależą m.in. od zawartości tkanki tłuszczowej, wieku, masy ciała, przebytych ciąż i porodów. Wargi sromowe większe mogą być wypełnione i dobrze napięte, z czasem ulegając zwiotczeniu, stając się pomarszczone i obwisłe.

Zróżnicowana jest również morfologia i rozmiar warg sromowych mniejszych (od niewielkich i niemal niewidocznych do znacznie przerosłych). Jednak przerost w tym przypadku to pojęcie o charakterze umownym, nieprecyzyjnym i indywidualnym. W kulturze zachodniej zazwyczaj za bardziej atrakcyjne uważa się wargi sromowe mniejsze, które nie wystają powyżej warg sromowych większych. Ale istnieją obszary kulturowe, w których praktykuje się naciąganie warg mniejszych w celu ich wydłużenia, nawet do 20 cm, co prowadzi do powstania tzw. fartuszka hotentockiego (zwyczaje klasyfikowane przez WHO jako mutylacje typu IV).

Nie ma formalnych wytycznych rozstrzygających, kiedy korekta chirurgiczna „przerostu warg sromowych mniejszych” jest potrzebna. Niektórzy autorzy za przerost warg sromowych mniejszych uznają stan, w którym odległość od podstawy do krawędzi przekracza 4 centymetry.

Nie istnieją normy dotyczące wielkości, obrysu i wyglądu warg sromowych mniejszych, a indywidualna satysfakcja wynikająca z wyglądu lub jej brak są wysoce subiektywne.

Najczęściej zgłaszane problemy i typy budowy warg sromowych

Pacjentki rozważają plastykę warg sromowych większych z różnych przyczyn; młode kobiety zwykle wskazują na nadmiernie pełne, „pękate” kształty i efekt camel toe – „wielbłądziego kopyta” (nie jest to nieprawidłowość). Starsze pacjentki, wieloródki zgłaszają problem nadmiaru skóry warg sromowych większych i zwiotczenie w wyniku utraty napięcia skóry, ciąży lub redukcji masy ciała.

Najczęściej jednak pacjentki uskarżają się na przerost warg sromowych mniejszych, który może być źródłem niepokoju, dolegliwości i problemów natury estetycznej, stanowić dyskomfort podczas współżycia seksualnego, uprawiania sportu, jazdy na rowerze, pływania. Wśród objawów towarzyszących przerostowi warg mniejszych wymienia się:

Rozmiary, kształt i asymetria warg sromowych mniejszych różnią się istotnie u poszczególnych kobiet.

Kilku autorów zaproponowało metodykę opisu morfologii warg sromowych mniejszych.

W 1993 r. cztery typy morfologii warg sromowych mniejszych zostały zaprezentowane przez Franco&Franco. System, oparty na odległości od przedsionka pochwy do najbardziej oddalonego punktu krawędzi wargi sromowej mniejszej, wyróżniał:

• typ I: < 2 cm,
• typ II: 2-4 cm,
• typ III: 4-6 cm,
• typ IV: > 6 cm.

Zaobserwowano również, że wargi sromowe mniejsze różnią się długością, grubością, symetrią i in.

Klasyfikacja Changa (2013 r.) proponuje podział na cztery grupy:

• grupa 1: wargi mniejsze są niemal równe
• grupa 2: wargi mniejsze wystają ponad wargi większe
• grupa 3: obecny przerost napletka łechtaczki
• grupa 4: wargi mniejsze rozciągają się na krocze.

Motakef (2015 r.) opisał klasyfikację morfologii warg sromowych mniejszych, opartą na pomiarze odległości od fałdu międzywargowego (bruzdy między wargą sromową większą i mniejszą) do najbardziej oddalonego punktu krawędzi wargi sromowej mniejszej:

• grupa I: 0-2 cm
• grupa II: 2-4 cm
• grupa III: > 4 cm.

Motakef sugerował również konieczność dostosowania metody labioplastyki do stopnia przerostu warg sromowych mniejszych.

Klasyfikacja Banwella (2017 r.) to rozbudowany, szczegółowy system stworzony przez chirurga plastycznego, który obejmuje wszystkie warianty morfologiczne; uwzględnia następujące elementy:

1. Podział na trzy części: cztery poziome linie (od łechtaczki do wędzidełka warg sromowych mniejszych) dzielą wargi mniejsze (po ich rozłożeniu na boki) na trzy części: 1/3 górną, środkową i dolną.

Uwzględniając część, w której znajduje się najdalej wysunięty punkt krawędzi wargi sromowej mniejszej, wyróżnia się:

• typ I: 1/3 górna
• typ II: 1/3 środkowa
• typ III: 1/3 dolna.

2. Symetria-asymetria – uwzględniając wyżej opisany schemat, określa się, w której części oraz po której stronie warga sromowa jest większa, np. typ II strona prawa oznacza asymetrię jako większy przerost po stronie prawej w 1/3 części środkowej.

3. Labial Perineal Takeoff – lokalizacja tylnego przyczepu/punktu wyjścia warg sromowych mniejszych z krocza. Wyróżnia się trzy typy:

• dolny: przyczep wargi sromowej mniejszej rozpoczyna się na kroczu, z zachowaniem ciągłości z wargą sromową po drugiej stronie w postaci wędzidełka lub bez zachowania ciągłości
• pośredni: przyczep wargi sromowej mniejszej rozpoczyna się w 1/3 dolnej wysokości wargi sromowej mniejszej,
• górny: przyczep wargi sromowej rozpoczyna się w 1/3 środkowej.

4. Kompleks łechtaczkowo-wargowy – wielkość kompleksu łechtaczkowego (żołądź łechtaczki, napletek łechtaczki, fałdy okołołechtaczkowe) w porównaniu z wargami sromowymi mniejszymi. Banwell opisuje dominację kompleksu łechtaczkowego lub wargowego.

Duże wargi sromowe i ich przyczyny

Wargi sromowe większe zazwyczaj przykrywają wargi mniejsze. Jednak wargi sromowe mniejsze mogą powiększać się i wystawać spoza warg większych – z powodu cech wrodzonych, przebytych ciąż i porodów, zaawansowanego wieku lub znacznej redukcji masy ciała.

Pacjentki najczęściej oczekują, że (po korekcji) wargi sromowe mniejsze nie będą wystawały poza wargi większe i będą przebiegały symetrycznie. Jeśli wargi mniejsze są zbyt grube – rozważają ich zwężenie. Zgłaszane są również problemy dotyczące łechtaczki – przerost skóry napletka (potrzeba redukcji). Procedury tego rodzaju wykonywane są nie tylko ze względów estetycznych. Wiele pacjentek uskarża się na obniżenie komfortu życia, otarcia związane z aktywnością fizyczną i problemy z higieną lub dyspareunię.

Podobnie jak w przypadku warg sromowych mniejszych, anatomię warg sromowych większych cechuje duża zmienność. Wargi większe mogą być płaskie lub wypukłe. Przebyte ciąże, procesy starzenia, znaczący spadek masy ciała, czynniki genetyczne powodują, że skóra warg sromowych większych sprawia wrażenie nadmiaru, obwisa lub nadmiernie wystaje; pacjentki skarżą się na uczucie wypełnienia w okolicy krocza, brak komfortu podczas noszenia dopasowanych ubrań i efekt camel toe („wielbłądziego kopyta”).

Asymetria warg sromowych – jak często występuje?

Szacuje się, że asymetria warg sromowych mniejszych jest stanem niemal powszechnym, niewiele jest jednak badań częstości występowania tego zjawiska w populacji kobiet. Chirurdzy plastyczni sugerują, że o jego skali świadczyć może (pośrednio) istotny wzrost liczby zabiegów labioplastyki, których celem jest chirurgiczna redukcja warg sromowych mniejszych.

W USA w 2020 roku wykonano 14 368 zabiegów labioplastyki, co oznacza wzrost o 11,5% w stosunku do roku poprzedniego oraz wzrost o 44,5% w stosunku do roku 2015. Porównując liczbę zabiegów labioplastyki w 2019 roku z rokiem 2011 – odnotowano wzrost aż o 600%. To jedna z najszybciej rozwijających się procedur chirurgii plastycznej.

Znaczny wzrost zainteresowania zabiegami z zakresu ginekologii plastycznej wykracza oczywiście poza Stany Zjednoczone i ma charakter globalny. Zdaniem naukowców, przyczyn tego zjawiska upatrywać można w problemach natury funkcjonalnej, seksualnej i estetycznej, które zgłaszają pacjentki, ale istotną rolę odgrywają również wpływy kulturowe oraz Internet.

Nie wolno zapominać, że morfologia warg sromowych cechuje się dużą różnorodnością – najczęściej asymetria warg sromowych jest wariantem anatomicznym w obrębie sromu, który mieści się w tzw. granicach normy.

Wygląd warg sromowych – czy mamy na to wpływ?

Wygląd warg sromowych – zmiany w ciągu życia

Srom i pochwa ulegają wielu zmianom podczas całego życia, na ich stan szczególny wpływ wywiera układ hormonalny.

W okresie dojrzewania płciowego u dziewcząt pochwa i wargi sromowe – w odpowiedzi na dojrzewanie gonad i nadnerczy – stopniowo nabierają cech dojrzałości. Tkanka tłuszczowa zaczyna odkładać się pod skórą wzgórka łonowego i warg sromowych większych. Nabłonek sromu ulega pogrubieniu, uwydatniają się wargi sromowe mniejsze i łechtaczka. Pojawiają się włosy łonowe. Pochwa zwiększa swoją długość, zwiększa się także grubość jej błony śluzowej. W skórze warg sromowych zachodzą cykliczne zmiany związane z cyklem miesiączkowym, zmiany dotyczą również mikroflory bakteryjnej pochwy (obniżenie pH), która upodabnia się do mikroflory kobiet dojrzałych.

Zmiany hormonalne w ciąży odpowiadają m.in. za zmiany w narządach płciowych, takie jak przekrwienie sromu i pochwy, trudności z utrzymaniem moczu, wyższe ryzyko infekcji dróg rodnych, a także wyższe ryzyko żylaków sromu. Zwiększa się przekrwienie m.in. sromu, wzrasta wilgotność w pochwie. Podczas porodu drogą pochwową stosunkowo często dochodzi do uszkodzenia krocza, w tym warg sromowych.

Skóra warg sromowych większych i powierzchnia zewnętrzna warg sromowych mniejszych wykazują dużą wrażliwość na androgeny (ich działanie wpływa na pogrubienie tych tkanek). W okresie okołomenopauzalnym na sromie obserwuje się zmiany atroficzne, nabłonek ulega ścieńczeniu (grubość nabłonka sromu jest największa w wieku rozrodczym), przedsionek pochwy zwęża się, a wargi sromowe (mniejsze i większe) i łechtaczka ulegają spłaszczeniu. Włosy łonowe rzedną, szarzeją. Zmiany hormonalne zwiększają podatność sromu na zmiany degeneracyjne.

Atrofia sromu i pochwy (vulvar and vaginal atrophy, VVA), czyli objaw zespołu urogenitalnego okresu menopauzy (genitourinary syndrome of menopause, GSM), najczęściej manifestuje się suchością pochwy i dyspareunią. Szacuje się, że dolegliwości zespołu urogenitalnego okresu menopauzy doświadcza ok. 50% kobiet w okresie około- i pomenopauzalnym.

W okresie okołomenopauzalnym zmniejsza się stężenie hormonów, m.in. estrogenów i androgenów. Zmiany aktywności układu podwzgórze-przysadka-jajnik prowadzą do całkowitego ustania owulacji i krwawienia miesiączkowego. Zmniejszona dostępność estrogenów powoduje wystąpienie zespołu objawów menopauzy. Skutkiem hipoestrogenizmu są znaczące zmiany strukturalne i funkcjonalne w układzie rozrodczym i tkankach otaczających. Dochodzi do zmian zanikowych w skórze i błonach śluzowych zewnętrznych narządów płciowych i pochwy. Zmniejszenie przepływu krwi w naczyniach pochwowych upośledza proces zwilżania pochwy. Skutkiem niedoboru estrogenów jest ścieńczenie warg sromowych mniejszych i większych, zmniejszenie łechtaczki i redukcja jej wrażliwości na bodźce, a także atrofia gruczołu Bartholina, zmniejszenie wymiaru podłużnego i poprzecznego pochwy. Jednocześnie zmniejsza się zawartość kolagenu i elastyny w tkankach, nabłonek ulega ścieńczeniu (zanik warstwy powierzchownej), czynność komórek mięśni gładkich ulega zaburzeniu, zwiększa się gęstość tkanki łącznej. Obserwuje się stopniowy zanik podskórnej tkanki tłuszczowej wzgórka łonowego i redukcję owłosienia łonowego.

Zmniejsza się przepływ krwi w pochwie i sromie, co – wraz z suchością pochwy i atrofią tkanek – zwiększa ryzyko urazów, uszkodzeń i odczuwania bólu podczas stosunku.

Hipoestrogenizm powoduje wzrost pH pochwy – dochodzi do ograniczenia kolonizacji pochwy przez bakterie Lactobacillus i zmniejszenia liczby komórek powierzchniowych nabłonka pochwy. W konsekwencji rośnie ryzyko zakażenia i zapalenia sromu i pochwy.

Wygląd sromu – czy mamy na to wpływ?

Prócz zmian hormonalnych, procesów starzenia i uwarunkowań genetycznych na stan i estetykę warg sromowych wpływają również inne czynniki, które można w różnym stopniu modyfikować. Niekorzystny wpływ na tkanki sromu wywierają intensywne odchudzanie i znaczny, gwałtowny spadek masy ciała, a także zły ogólny stan zdrowia i niehigieniczny tryb życia (używki, palenie tytoniu, niewystarczająca aktywność fizyczna, nieprawidłowa dieta). Stan warg sromowych mniejszych i większych zależy również od liczby ciąż i porodów oraz operacji w obrębie zewnętrznych narządów płciowych.Proces starzenia się organizmu jest nieuchronny, jednak dojrzałość i doświadczenie mogą wiązać się z samoakceptacją, wysoką samooceną i poczuciem wartości. Niestety, często wiek łączy się z negatywnym odbiorem własnego ciała i zachodzących w nim zmian fizycznych. Niejednokrotnie towarzyszy temu subiektywne przekonanie o spadku własnej atrakcyjności, co prowadzi do obniżenia przyjemności czerpanej z aktywności seksualnej i staje się przeszkodą do udanego współżycia. Chirurgia plastyczna może, w określonych przypadkach, zapobiegać tym konsekwencjom – zabiegi ginekologii plastycznej lub estetycznej opóźniają procesy zachodzące z wiekiem lub redukują ich objawy.

Zmniejszenie warg sromowych – czy zabieg chirurgiczny jest dla każdego?

Plastyka warg sromowych większych (labiomajoroplastyka)

Plastyka warg sromowych większych wykonywana jest rzadziej niż redukcja warg sromowych mniejszych. Wykonanie zabiegu rozważa się, gdy nadmiernie rozbudowane, pomarszczone i zwiotczałe wargi sromowe większe stanowią dla pacjentki problem natury estetycznej.

Redukcja chirurgiczna warg sromowych większych polega na wykonaniu pionowego eliptycznego nacięcia skóry wraz z warstwą podskórnej tkanki tłuszczowej lub bez (najczęściej bez). Tkanka podskórna jest zbliżana szwem; jeśli doszło do rozdarcia powięzi Collesa, powięź jest zaopatrywana oddzielnie. W wielu przypadkach możliwe jest ukrycie linii szwów skórnych w fałdzie międzywargowym. Dodatkową poprawę estetyki wargi sromowej większej można uzyskać przez podanie tłuszczu autologicznego lub syntetycznych preparatów modelujących (zwykle na bazie kwasu hialuronowego).

Technika chirurgiczna

Najczęściej labiomajoroplastyka polega na zmniejszeniu warg sromowych większych i poprawie napięcia ich skóry.

Plastyka warg sromowych większych może być przeprowadzona ambulatoryjnie lub w warunkach sali operacyjnej. Można stosować znieczulenie przewodowe, ogólne albo miejscowe. Nacięcie skóry wykonać można m.in. nożem chirurgicznym, laserem.

Po odkażeniu skóry i naszkicowaniu linii cięcia chirurgicznego, podawany jest środek znieczulający.

Najczęściej wykonuje się podskórną redukcję warg większych z podłużnego cięcia, z jednoczesnym usunięciem nadmiaru skóry. Podobnie jak przy labiominoroplastyce, bardzo istotna jest hemostaza. Podłużna rana zamykana jest szwem wchłanialnym lub szwami niewchłanialnymi usuwanymi w 10-14 dobie pooperacyjnej.

Plastyka warg sromowych mniejszych (labiominoroplastyka)

W literaturze opisano wiele technik labioplastyki, których celem jest uzyskanie zmiany wyglądu wargi sromowej mniejszej, w tym: liniową resekcję/liniową redukcję, klinową redukcję (V-plastykę) i jej modyfikację (klasyczną V-wedge Altera do litery Y w celu dodatkowej redukcji napletka łechtaczki). Do rzadziej wykorzystywanych technik należy deepitelializacja, a także technika górnego-dolnego płata i Z-plastyka (modyfikacje klinowej resekcji V-wedge).

Najczęściej stosuje się technikę liniowej resekcji lub resekcji typu V, które są wystarczające dla większości wariantów anatomicznych wargi sromowej mniejszej.

Na początku procedury, przed wstrzyknięciem środka znieczulającego, rysowane są linie cięcia chirurgicznego – na suchej skórze, sterylnym markerem.

W resekcji liniowej wykorzystuje się różne narzędzia tnące, m.in. laser chirurgiczny i nożyczki. Po wycięciu nadmiaru wargi mniejszej kontrolowana jest hemostaza. Przecięte brzegi skóry zbliża się szwami. Resekcja liniowa umożliwia uzyskanie wyraźnej redukcji wargi mniejszej.

Zmodyfikowana resekcja klinowa (V-wedge) – technika, po raz pierwszy opisana przez Gary’ego Altera, polega na wycięciu fragmentu wargi sromowej w kształcie litery „V” w taki sposób, że górna krawędź cięcia staje się dolną w stosunku do fałdu wychodzącego z napletka łechtaczki, a krawędź dolna znajduje się powyżej spoidła tylnego. W niektórych przypadkach wykonując cięcie boczne, by uniknąć psich uszu (nadmiaru skóry powstającego przy zamykaniu rany), wykonuje się Z-plastykę lub typu hockey-stick (odmianę V-plastyki). Zakładane są szwy wchłanialne (podskórne i skórne). Podczas zabiegu można również resekować przerośnięty napletek łechtaczki (modyfikacja cięcia w kształcie litery „V” do litery „Y”).

Resekcja klinowa umożliwia uzyskanie bardziej naturalnego wyglądu wargi sromowej. Technika pozwala także wykonać jednoczesną redukcję przerośniętego napletka łechtaczki.

Dolna resekcja z górnym płatem uszypułowanym jest odmianą resekcji klinowej, w której dolna część wargi mniejszej (do spoidła tylnego) jest resekowana, a pozostała część górna jest przenoszona jak uszypułowany płat i mocowana do dolnego brzegu rany. Zakłada się szwy podskórne i szew skórny.

Labioplastyka typu deepitelializacja – technika, która pozwala zachować kontur i anatomię wargi mniejszej przez obustronną centralną deepitalializację i połączenie brzegów rany z zachowaniem pęczka naczyniowo-nerwowego. Rana jest zamykana i zakładane są szwy. Metoda wykonywana stosunkowo rzadko.

Labioplastyka typu Z-plastyka – jedna z wariacji plastyki klinowej; obejmuje resekcję centralnej krawędzi wargi sromowej mniejszej przez cięcie w kształcie litery „Z” z przemieszczeniem płatów i zaopatrzeniem delikatnymi szwami.

Zobacz także: Labioplastyka – zdjęcia przed i po

Labioplastyka – czy zabieg chirurgiczny jest dla każdego?

Zabiegi z zakresu ginekologii plastycznej wykonywane są u pacjentek, które wyrażą świadomą i dobrowolną zgodę. Właściwa kwalifikacja do zabiegu jest kluczem do zadowalającego rezultatu, a wszelkie motywy zgłaszane podczas konsultacji są podporządkowywane zasadzie primum non nocere („po pierwsze nie szkodzić”).

Szczególnie istotne są konsultacje przedzabiegowe. Pacjentka jest szczegółowo informowana nie tylko o przebiegu procedury i postępowaniu okołooperacyjnym, ale też o szerokiej gamie odmian anatomicznych narządów płciowych żeńskich. Pacjentka, która rozważa labioplastykę ze wskazań wyłącznie estetycznych, powinna mieć świadomość, że – mimo odmienności, które u siebie dostrzega – mieści się w szerokim zakresie normy, a ewentualna korekta nie jest bezwzględnie konieczna.

Zobacz także: Labioplastyka – opinie naszych Pacjentek

Przeciwwskazaniem do zabiegu są zaburzenia psychiczne, dysmorfofobia, zaburzenia odżywiania; przeciwskazanie stanowić mogą poważne choroby ogólne i źle kontrolowana cukrzyca, poważne dysfunkcje seksualne.

Wyższym ryzykiem powikłań obarczone są pacjentki z nadciśnieniem, z poważną chorobą płuc, nerek, układu nerwowego lub sercowo-naczyniowego i z niezdiagnozowanymi zaburzeniami dystrofii sromu, po przebytym naświetlaniu sromu lub pochwy. Pacjentkom palącym zaleca się zaprzestanie palenia na kilka tygodni przed i po zabiegu (ryzyko nieprawidłowego, przedłużającego się gojenia).

Odpowiednia kandydatka do zabiegu z zakresu ginekologii plastycznej ma realistyczne oczekiwania co do jego efektu – może spodziewać się zmniejszenia wielkości, poprawy funkcjonalnej i estetycznej, ale nie wyglądu perfekcyjnego. Prawidłowa tkanka narządów płciowych nie jest idealnie „gładka” i „regularna” i nie stanie się taka także po zabiegu. Ostateczny wynik labioplastyki zależy od wielu czynników, w tym od indywidulanych warunków anatomicznych i przestrzegania zaleceń pozabiegowych.

Kobiety zainteresowane operacją warg sromowych zachęcamy do umówienia się na konsultacje ze specjalistą.

• Labioplastyka – najczęstsze pytania
• Labioplastyka – efekty, przebieg zabiegu, rekonwalescencja
• Labioplastyka laserowa – czym różni się od metody chirurgicznej?
• Plastyka warg sromowych – rekonwalescencja po zabiegu
• Ginekologia plastyczna i estetyczna – zabiegi, wskazania, możliwe do osiągnięcia efekty

Źródła:

Furnas HJ, Canales FL, Pedreira RA, et al. The Safe Practice of Female Genital Plastic Surgery. Plast Reconstr Surg Glob Open. 2021;9(7):e3660.

Triana L, Robledo AM. Refreshing labioplasty techniques for plastic surgeons. Aesthetic Plast Surg. 2012;36:1078–1086.

Sharp G, Tiggemann M, Mattiske J. Reply: Psychological Outcomes of Labiaplasty: A Prospective Study. Plast Reconstr Surg. 2017;140(3):507e-508e.

Willis RN, Wong CS, Pai A, et al. Labiaplasty Minora Reduction. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022.

Clerico C, Lari A, Mojallal A, et al. Anatomy and Aesthetics of the Labia Minora: The Ideal Vulva? Aesthetic Plast Surg. 2017;41(3):714-719.

Georgiou CA, Benatar M, Dumas P et al. A Cadaveric Study of the Arterial Blood Supply of the Labia Minora. Plast Reconstr Surg. 2015;136(1):167-178.

Chang P, Salisbury MA, Narsete T, et al. Vaginal labiaplasty: defense of the simple “clip and snip” and a new classification system. Aesthetic Plast Surg. 2013;37(5):887-91.

Motakef S, Rodriguez-Feliz J, Chung MT, et al. Vaginal labiaplasty: current practices and a simplified classification system for labial protrusion. Plast Reconstr Surg. 2015;135(3):774-788.

Banwell PE. Anatomy and Classification of the Female Genitalia: Implications for surgical management. In: Hamori C, Banwell PE, Alinsod R (eds.). Female Cosmetic Genital Surgery: Concepts, Classification, and Techniques. Thieme Publishers, New York, USA; 2017.

Gress S. Composite reduction labiaplasty. Aesth Plast Surg. 2013;37(4):674–83.

World Health Organization. Eliminating female genital mutilation: An interagency statement – OHCHR, UNAIDS, UNDP, UNECA, UNESCO, UNFPA, UNHCR, UNICEF, UNIFEM, WHO. Geneva: World Health Organization; 2008.

Alter GJ. Aesthetic labia minora and clitoral hood reduction using extended central wedge resection. Plast Reconstr Surg. 2008;122(6):1780-1789.

Rouzier R, Louis-Sylvestre C, Paniel BJ, et al. Hypertrophy of labia minora: experience with 163 reductions. Am J Obstet Gynecol. 2000;182(1 Pt 1):35-40.

Zhou Y, Li Q, Li S, et al. Trilobal Methods for Composite Reduction Labiaplasty. Aesthetic Plast Surg. 2022;1-9.

Franco T, Franco D. Hipertrofia de ninfas / Nympha hypertrophy. J Bras Ginecol. 1993;103:163-168.

Yavagal S, de Farias TF, Medina CA, et al. Normal vulvovaginal, perineal, and pelvic anatomy with reconstructive considerations. Semin Plast Surg. 2011;25(2):121-129.

Murariu D, Jackowe DJ, Parsa AA, et al. Comparison of wedge versus straight-line reduction labioplasty. Plast Reconstr Surg. 2010;125(3):1046-7.

Wu JA, Braschi EJ, Guiminelli PL, et al. Labioplasty for hypertrophic labia minora contributing to recurrent urinary tract infections. Female Pelvic Med Reconstr Surg. 2013;19:121–3.

Lloyd J, Crouch NS, Minto CL, et al. Female genital appearance: “normality” unfolds. BJOG. 2005;112(5):643-6.

Filho OP, Ely JB, Lee KH, et al. Labiaplasty with Stable Labia Minora Retraction-Butterfly-like Approach. Plast Reconstr Surg Glob Open. 2020;8(4):e2664.

Gowda AU, Chopra N, Khalifeh M. Indications, techniques and complications of labiaplasty. Eplasty. 2015;15:ic46.