Czerwone policzki

Przemijający lub utrwalony rumień, który pojawia się w odpowiedzi na czynniki zewnętrzne lub wewnętrzne, należy do najczęstszych problemów medycznych w praktyce dermatologicznej. Zazwyczaj za „czerwone policzki” odpowiada skóra naczyniowa – skłonna do zaczerwieniania i nadmiernie reaktywna.

Początkowo zmiany rumieniowe mają charakter przejściowy, z czasem nie ustępują i przybierają postać stałego rumienia z licznymi teleangiektazjami – powierzchownymi poszerzonymi naczynkami krwionośnymi. Skóra naczyniowa wymaga specjalistycznej pielęgnacji i działań prewencyjnych – stosowania odpowiednich kosmetyków, unikania czynników zaostrzających objawy i ochrony przed drażniącymi bodźcami środowiskowymi. Zadowalające rezultaty leczenia rumienia można uzyskać, stosując metodę fototermolizy – zamykania i usuwania teleangiektazji za pomocą laserów wysokoenergetycznych. Najkorzystniejsze efekty terapeutyczne w przypadku czerwonych policzków uzyskuje się w wyniku łączenia działań profilaktycznych, pielęgnacyjnych i terapeutycznych (takich jak laserowe leczenie rumienia).

Rumień i teleangiektazje – skóra naczyniowa

Skóra naczyniowa, która zwykle leży u podstaw „czerwonych policzków”, początkowo objawia się przejściowym zaczerwienieniem skóry (tzw. flushing – przemijający rumień), które z czasem utrwala się, a na podłożu rumieniowym uwidaczniają się teleangiektazje. Teleangiektazje to stałe poszerzenia drobnych naczyń krwionośnych o czerwonym zabarwieniu. W zaawansowanych przypadkach liczne teleangiektazje ściśle do siebie przylegają, tworząc obraz jednolitego rumienia.

Objawy najczęściej obserwuje się na skórze policzków, nosa i brody, gdzie rozszerzone naczynia włosowate splotu podbrodawkowatego przeświecają przez naskórek. Jednak występują również zmiany rozleglejsze, które zajmują całą skórę twarzy, uszu, szyi i klatki piersiowej. Objawy zaostrzają się pod wpływem ekspozycji na czynniki fizyczne, chemiczne i uczulające.

Skóra naczyniowa zwykle wiąże się z niskim fototypem skóry (I i II) – występuje u pacjentów o jasnych włosach i niebieskich oczach, głównie u kobiet. Pierwsze objawy rumieniowe (flushing) pojawiają się ok. 20. roku życia, natomiast pierwsze zmiany naczyniowe (teleangiektazje na podłożu rumieniowym) obserwuje się w 3. dekadzie życia. Skóra naczyniowa najczęściej jest skórą wrażliwą, suchą lub mieszaną, rzadziej normalną lub łojotokową.

Wzmożona reaktywność naczyniowa skóry w wielu przypadkach stanowi preludium do trądziku różowatego (acne rosacea); stąd okres, kiedy w obrazie klinicznym dominuje napadowe czerwienienie skóry twarzy, zwany bywa „okresem prerosacea”.

Zobacz także: Trądzik różowaty – objawy i leczenie

Czerwone policzki – przyczyny

Skóra unaczyniona jest przez dwa sploty naczyniowe równoległe do jej powierzchni: splot głęboki i powierzchowny, które łączy sieć naczyń prostopadłych. Uważa się, że u podstaw skóry naczyniowej i trądziku różowatego leżeć może system neurotransmiterów sterowany przez układ nerwowy i immunologiczny, regulujący czynność naczyń krwionośnych. Podkreśla się wpływ neuropeptydów i histaminy, która działa rozkurczająco na naczynia krwionośne i zwiększa ich przepuszczalność.

Rozszerzaniu naczyń krwionośnych sprzyjać może nadreaktywność włókien sympatycznych i czuciowych nerwu trójdzielnego unerwiającego skórę twarzy. Odpowiedź włókien czuciowych na bodźce fizykalne (mechaniczne i cieplne) i chemiczne zależy od neuropeptydów, w szczególności od substancji P oddziałującej na komórki śródbłonka naczyniowego, zwiększającej przepuszczalność ściany naczyniowej i stymulującej napływ komórek zapalnych. Substancja P pobudza również uwalnianie histaminy przez komórki tuczne.

Do przyczyn skóry naczyniowej (a także trądziku różowatego) zalicza się:

• predyspozycje genetyczne;
• zaburzenia hormonalne;
• nadciśnienie tętnicze;
• patologie żołądkowo-jelitowe (np. zakażenie Helicobacter pylori, chroniczne zaparcia).

Do czynników zewnątrzpochodnych nasilających objawy należą:

• czynniki atmosferyczne: wiatr, mróz, duże różnice temperatur, promieniowanie UV
• suche powietrze (np. klimatyzacja)
• intensywny wysiłek fizyczny, ciepło (gorące posiłki, gorąca para)
• stres, nikotyna
• alkohol, kawa, ostre przyprawy
• leki (np. na nadciśnienie tętnicze, leki hormonalne, antykoncepcja hormonalna, kortykosteroidy)
• składniki kosmetyków, w tym: alkohole, glikol propylenowy, mentol, kamfora, silne detergenty myjące.

Zobacz także: Rumień na twarzy – przyczyny, pielęgnacja i polecane zabiegi

Pielęgnacja skóry skłonnej do rumienienia się

Pielęgnacja skóry naczyniowej wymaga stosowania delikatnych kosmetyków o odpowiednim składzie, m.in. zawierających substancje uszczelniające naczynia krwionośne, przeciwzapalne, łagodzące i poprawiające mikrokrążenie, takie jak:

• flawonoidy,
• witamina C,
• alantoina,
• witamina B5 (pantenol),
• witamina B3 (amid kwasu nikotynowego),
• witamina E.

Należy używać preparatów przeznaczonych do skóry wrażliwej, o działaniu nawilżającym i wzmacniającym funkcje bariery naskórkowej. W ich składzie powinny znaleźć się m.in. oleje roślinne bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe (np. z wiesiołka, ogórecznika, czarnej porzeczki).

Do ważnych składników aktywnych w pielęgnacji skóry naczyniowej należą wyciągi roślinne – cenne źródło bioflawonoidów, np. wyciąg z miłorzębu japońskiego czy wyciąg z owoców cytrusowych, który wzmacnia ścianki naczyń włosowatych, chroni przed uszkodzeniami i poprawia mikrokrążenie.

Do oczyszczania skóry twarzy wskazane jest stosowanie mleczek/śmietanek hipoalergicznych na bazie wyciągów roślinnych, toników do cery wrażliwej lub płynów micelarnych. Zalecane są również wody termalne o działaniu przeciwzapalnym i łagodzącym oraz peelingi enzymatyczne (do złuszczania martwego naskórka). Niewskazane są gorące kąpiele.

W pielęgnacji skóry naczyniowej duże znaczenie mają działania prewencyjne – należy unikać czynników zaostrzających objawy i stosować wysoką fotoprotekcję. Kosmetyki na dzień powinny skutecznie chronić przed drażniącym wpływem czynników środowiskowych (słońce, wiatr, mróz, klimatyzacja). Kosmetyki na noc natomiast powinny działać regenerująco, łagodząco i wzmacniająco na układ mikrokrążenia.

Przy doborze kosmetyków należy uwzględniać oczywiście typ skóry (nawilżenie, tłustość, wiek).

Czerwone policzki - leczenie

Laserowe leczenie rumienia opiera się zjawisku zwanym selektywną fototermolizą, która polega na ukierunkowaniu i rozgrzaniu do odpowiedniej temperatury pojedynczych, specyficznych chromoforów (przy wybranej długości fali).

W przypadku zmian naczyniowych, które leżą u podstawy czerwonych policzków, docelowymi chromoforami są hemoglobina i oksyhemoglobina, które pochłaniają światło lasera – energia świetlna jest przekształcana w energię termiczną. Dochodzi do podgrzania, koagulacji i zamknięcia naczynka – jego zniszczenia i wchłonięcia. Po ok. 2 tygodniach część naczynek na twarzy zanika, a pozostałe jaśnieją i stają się mniej widoczne. Uzyskanie zadowalającego i długotrwałego efektu terapeutycznego może wymagać wykonania serii zabiegów powtarzanych co 4-6 tygodni.

W leczeniu teleangiektazji skóry twarzy zastosowanie znajdują m.in. lasery KTP, PDL i lasery Nd:YAG. Do nowoczesnych, zaawansowanych systemów laserowych wykorzystywanych w celu terapii zmian rumieniowych i laserowego zamykania naczynek należą:

• precyzyjny i wszechstronny Fotona SP Dynamis (kombinacja lasera Nd:YAG z Er:YAG) o wysokim stopniu kontroli energii impulsu, z tzw. zmiennością kwadratową impulsu umożliwiającą generowanie impulsów o ściśle dobranych parametrach, chroniącą przed przegrzaniem tkanek.
• V-LASER Nd:YAG KTP Long Pulse (laser KTP i długopulsowy Nd:YAG) o dwóch długościach fali (1064/532 nm), umożliwiający leczenie struktur położonych na różnych głębokościach oraz dysponujący zaawansowanym systemem chłodzenia zintegrowanym z głowicą zabiegową, zwiększającym komfort i bezpieczeństwo zabiegu.

Wskazanie do leczenia laserowego stanowią m.in.:

• objawy nadmiernego unaczynienia: rumień napadowy (flushing), teleangiektazje, trądzik różowaty.

Wśród przeciwwskazań do zabiegów laserowych wymienia się:

• opaloną skórę,
• nadwrażliwość na światło słoneczne,
• ciążę i karmienie piersią,
• stosowanie leków fotouczulających lub antykoagulantów,
• aktywną terapię izotretynoiną (należy również odczekać 6 miesięcy od jej zakończenia),
• stany zapalne lub nowotwory skóry,
• toczeń rumieniowaty układowy,
• utrudnione gojenie w wywiadzie,
• nierealne oczekiwania pacjenta.

Cena laserowego usuwania rumienia (czerwonych policzków)

Prawidłowe, bezpieczne i skuteczne leczenie może przeprowadzić wyłącznie specjalista z odpowiednim doświadczeniem, w klinice dysponującej nowoczesną infrastrukturą techniczną i medyczną, wyposażoną w sprzęt nowej generacji.

Cena laserowego leczenia ustalana jest w każdym przypadku indywidualnie – koszt zależy od rodzaju zmian, ich rozległości, lokalizacji i stopnia zaawansowania.

Ceny laserowego leczenia rumienia w naszych klinikach w Warszawie i we Wrocławiu prezentują się następująco:

• cała twarz: od 500 zł
• policzki: od 400 zł
• nos: od 200 zł
• broda: od 200 zł

Koszt leczenia zmian rumieniowych zlokalizowanych w innych obszarach specjalista ustala indywidualnie.

Źródła:

Misery L, Loser K, Ständer S. Sensitive skin. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2016;30:2-8.

Buh é V, Vi é K, Guér é C et al. Pathophysiological study of sensitive skin. Acta Derm Venereol. 2016;96:314–8.

Alam M., Gladstone HB, Tung RC. Dermatologia kosmetyczna. Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011.

Steinhoff M, Schmelz M, Schauber J. Facial erythema of rosacea – aetiology, different pathophysiologies and treatment options. Acta Derm Verereol. 2016;96:579-586.

Kwon WJ, Park BW, Cho EB et al. Comparison of efficacy between long-pulsed Nd:YAG laser and pulsed dye laser to treat rosacea-associated nasal telangiectasia. J Cosmet Laser Ther. 2018;20(5):260-264.

Dupont E, Gomez J, Bilodeau D. The two faces of skin erythema: sensitive skin and rosácea. Body Care Grooming, Protection e Hygiene. H& PC Today. 2013;8:12–14.

Xu DT, Yan JN, Cui Y et al. Quantifying Facial Skin Erythema More Precisely by Analyzing Color Channels of The VISIA Red Images. J Cosmet Laser Ther. 2016;18(5):296-300.

Jundziłł A, Witmanowski H. Chirurgia plastyczna. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.

Janda K, Lach O. Cera naczyniowa – przyczyny, pielęgnacja, leczenie. Pol Prz Nauk Zdr. 2014;1(38):48-54.

Karsai S, Roos S, Raulin C. Treatment of facial telangiectasia using a dual-wavelength laser system (595 and 1,064 nm): a randomized controlled trial with blinded response evaluation. Dermatol Surg. 2008;34:702-708.

Misery L. Sensitive Skin, Reactive Skin. Review Ann Dermatol Venereol. 2019;146(8-9):585-591.

Farage MA, Katsarou A, Maibach HI. Sensory, clinical and physiological factors in sensitive skin: a review. Contact Derm. 2006;55:1–14.

Tanghetti EA. Split-face randomized treatment of facial telangiectasia comparing pulsed dye laser and an intense pulsed light hand piece. Lasers Surg Med. 2012;44:97-102.

Vanoosthuyze K, Zupkosky PJ, Buckley K. Survey of practicing dermatologists on the prevalence of sensitive skin in men. Int J Cosmet Sci. 2013;35:388–93.

Misery L, Boussetta S, Nocera T et al. Sensitive skin in Europe. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2009;23:376–81.

Ratajczak-Stefańska V, Maleszka R, Boer M et al. Skóra naczyniowa – problemy diagnostyczne. Rocz PAM. 2009;55(1):61-62.

Mohamed E, Tawfik K, Ahmad W. Successful Treatment of Facial Vascular Skin Diseases With a 577-nm Pro-Yellow Laser. J Cosmet Dermatol. 2019;18(6):1675-1679.

Ständer S, Schneider SW, Weishaupt C et al. Putative neuronal mechanisms of sensitive skin. Exp Dermatol. 2009;18:417–23.

Misery L, Weisshaar E, Brenaut E et al; ISFI. Pathophysiology and management of sensitive skin: position paper from the special interest group on sensitive skin of the International Forum for the Study of Itch (IFSI). J Eur Acad Dermatol Venereol. 2020;34(2):222-229.

Kapicioglu Y, Sarac G, Cenk H. Treatment of erythematotelangiectatic rosacea, facial erythema, and facial telangiectasia with a 577-nm pro-yellow laser: a case series. Lasers Med Sci. 2019;34(1):93-98.

Jasim ZF, Woo WK, Handley JM. Long-pulsed (6-ms) pulsed dye laser treatment of rosacea-associated telangiectasia using subpurpuric clinical threshold. Dermatol. Surg. 2004;30:37-40.

Laube S, Lanigan SW. Laser treatment of rosacea. J Cosmet Dermatol. 2002;1(4):188-195.

Primavera G, Berardesca E. Sensitive skin: mechanisms and diagnosis. Int J Cosmet Sci. 2005;27:1–10.