Wyróżniamy podstawę, trzon i żołądź prącia z ujściem zewnętrznym cewki moczowej. Żołądź przykryta jest napletkiem – fałdem skórnym zbudowanym z blaszki wewnętrznej i zewnętrznej, który fizjologicznie może być ściągnięty poniżej żołędzi, w pełni ją odsłaniając. Na dolnej powierzchni skóry prącia w linii pośrodkowej znajduje się szew prącia (skóra nieco ciemniejszej barwy), który dystalnie przechodzi na żołędzi w wędzidełko napletka.
- Opis problemu (objawy)
- Przyczyny
- Leczenie
Opis problemu (objawy)
Wędzidełko napletka (łac. frenulum preputii) ma postać podłużnego fałdu skóry pomiędzy brzuszną powierzchnią żołędzi a napletkiem. W warunkach fizjologicznych wędzidełko nie utrudnia zsuwania napletka z żołędzi.
Zbyt krótkie wędzidełko uniemożliwia lub utrudnia odprowadzenie napletka poza rowek zażołędny, przyczynia się do skrzywienia i bolesnego pociągania żołędzi w stanie wzwodu. Wiąże się również z istotnie wyższym ryzykiem zerwania wędzidełka podczas stosunku. Wielokrotne urazowe naderwanie wędzidełka i gojenie powoduje bliznowacenie uszkodzonej tkanki, dalsze skracanie wędzidełka i narastanie objawów.
Przyczyny
Krótkie wędzidełko napletka (frenulum breve) może mieć charakter pierwotny (od urodzenia) lub wtórny – powstać w wyniku stanów zapalnych, urazów prowadzących do bliznowacenia (u pacjentów z pierwotnie prawidłową długością napletka).
Ryzyko urazów wędzidełka zwiększa się m.in. podczas:
- bardzo intensywnej masturbacji,
- ruchów frykcyjnych,
- przy niewielkiej lubrykacji.
Wśród najczęstszych przyczyn zapalenia żołędzi prącia i napletka (balanoposthitis) wymienia się nieprawidłową higienę, a także zapalne choroby skóry, infekcje, urazy i nowotwory. Przyczyny zakaźne obejmują: drożdżaki, bakterie tlenowe (np. Staphylococcus aureus, paciorkowce grupy A), bakterie beztlenowe i wirusy (np. wirus brodawczaka ludzkiego). Niektóre etiologie zapalne uwzględniają wyprysk kontaktowy (alergiczny, niealergiczny), reaktywne zapalenie stawów i liszaja twardzinowego (BXO).
Krótkie wędzidełko może utrudniać codzienne czynności higieniczne, co sprzyja stanom zapalnym i – w mechanizmie błędnego koła – może nasilać problem.
Leczenie
Postępowaniem z wyboru w przypadku krótkiego wędzidełka napletka jest frenuloplastyka, zabieg chirurgiczny wykonywany w trybie ambulatoryjnym, który – w dużym skrócie – polega na nacięciu krótkiego wędzidełka z użyciem skalpela lub nożyczek chirurgicznych i założeniu kilku szwów wchłanialnych.
Podcięcie wędzidełka napletka najczęściej wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. W okolicę poddawaną zabiegowi podaje się środek znieczulający (np. jednoprocentowy roztwór lignokainy). Chirurg odpowiednio podcina zbyt krótki odcinek skóry wędzidełka i następczo zszywa ją, stosując technikę, która umożliwia wydłużenie wędzidełka.
W niektórych przypadkach wykonuje się Z-plastykę wędzidełka lub obrzezanie z usunięciem wędzidełka. Bardzo rzadko rozważa się wycięcie zbliznowaciałej tkanki i przeszczep autologiczny.
